تعیین مدل ارزیابی عملکرد مالی شرکت های بورس اوراق بهادار تهران بر مبنای داده کاوی

تعیین عملکرد شرکت ها با استفاده از نسبت های مالی همواره جالب توجه بسیاری از محققان و پژوهشگران بوده است. شناسایی عوامل مالی که بیشترین تاثیر را بر عملکرد شرکت ها داشته یکی از مباحث مهم برای تصمیم گیرندگان است. در این پژوهش با به کارگیری استاندارد داده کاوی، 4 مدل درخت تصمیم کاشف تعاملات خودکار کای دو[1]، آماری موثر عاری از تعصب و سریع[2]، خوشه بندی و رگرسیون[3] و سی فایو[4] به منظور ارزیابی عملکرد پیاده سازی و مدل ها با معیار های ارزیابی مقایسه شدند. همچنین نسبت های تاثیرگذار در ارزیابی مالی شرکت ها شناسایی شد. 673 شرکت بورس اوراق بهادار تهران بر اساس 30 نسبت بدست آمده از صورت های مالی سال های 1393-1390 بررسی شده است. نتایج حاصل نشان می دهد در مقایسه 4 درخت تصمیم در روش های ارزیابی تخمین نمونه آزمایشی، اعتبار سنجی متقابل و شاخصه های ارزیابی درخت تصمیم کاشف تعاملات خودکار کای دو دارای بیشترین صحت و دقت است. البته مدل های دیگر نیز از اطمینان بالایی (بالای 80 درصد) برخوردار هستند و می توان از تمامی آن ها استفاده کرد. همچنین در نتایج داده کاوی حاضر نسبت سود خالص به فروش، نسبت بار مالی وام و گردش مجموع دارایی ها در میان نسبت های مالی مورد بررسی اهمیت بالاتری در پیش بینی عملکرد داشتند.
[1] CHAID (Chi-squared Automatic Interaction Detection)
[2] QUEST (Quick، Unbiased، Efficient Statistical Tree)
[3] Classification and Regression
[4] C5.0