بررسی ساختار ژنتیکی شته سبز مرکبات، (Aphis spiraecola Patch (Hem.: Aphididae، روی درختان مرکبات در شمال ایران

شته سبز مرکبات، Aphis spiraecola Patch (Hemiptera: Aphididae)، یکی از آفات مهم مرکبات در شمال کشور است. این آفت به طور مستقیم با تغذیه از شیره گیاهی و ترشح عسلک وبه طور غیر مستقیم با انتقال چندین ویروس گیاهی باعث خسارت به مرکبات می شود. هدف از این مطالعه تعیین ارتباط ساختار ژنتیکی جمعیت های مختلف شته A. spiraecolaبا پراکنش جغرافیایی آن روی درختان مرکبات در شمال ایران بود. بدین منظور تنوع ژنتیکی شته های جمع آوری شده از هشت محل در شمال ایران با استفاده از هفت نشانگر ریزماهواره مورد بررسی قرار گرفت. در میان 271 فرد شته 195 ژنوتیپ منحصر به فرد شناسایی شد و میزان تنوع کلونال در جمعیت ها بین 93/0 - 5/0 بود که نشان دهنده تولید مثل پارتنوژنز اختیاری در جمعیت های این شته در شمال ایران است. میانگین محتوای اطلاعات چند شکلی (PIC) 62/0 بود. انحراف از تعادل هاردی - وینبرگ در همه جمعیت ها وجود داشت. تجزیه واریانس مولکولی نشان داد تنوع ژنتیکی قابل توجهی داخل جمعیت ها و درصد ناچیزی از تنوع ژنتیکی به بین جمعیت های مربوط به مکان های مختلف جغرافیایی اختصاص دارد. همچنین بر اساس ماتریس فاصله ژنتیکی نی، در بین جمعیت ها فاصله ژنتیکی قابل توجهی مشاهد نشد که با نتایج تجزیه ساختار با استفاده از نرم افزارStructure نیز مطابقت داشت. یافته های این پژوهش اطلاعات کاربردی درباره پراکنش ژنوتیپی شته سبز مرکبات در شمال کشور فراهم می کند که در ترکیب با اطلاعات موجود از چرخه زندگی آن می تواند در برنامه های مدیریت کنترل آفت مورد استفاده قرار گیرد.