بازتاب شاهنامه در زبان و اندیشه اخوان ثالث

موضوع این جستار مقایسه محتوایی شعرهای اخوان به ویژه آثار نیمایی او با شاهنامه فردوسی، با استفاده از روش توصیفی - تحلیلی است. چنین به نظر می رسد که علاوه بر تاثیرپذیری بسیار شعر اخوان از شاهنامه، تشابهات و حتی تفاوت هایی نیز میان شعر این دو شاعر وجود داشته باشد. از این رو هدف از این نوشتار، علاوه بر نشان دادن تاثیرپذیری ها، نمایاندن تشابهات و تفاوت های موجود میان شاهنامه و شعر اخوان است. این جستار به سه بخش تاثیرپذیری، تشابه و تفاوت محتوایی تقسیم می شود که پس از بررسی های انجام شده، این نتایج به دست آمد: میان شعر اخوان و شاهنامه پیوندهای بینامتنی بسیاری وجود دارد که مهم ترین آنها عبارتند از: در بخش تاثیرپذیری ها؛ اسم و رسم شخصیت های شاهنامه به ویژه رستم، عناصر زرتشتی گری، اقتباس مصرعی از شاهنامه و... در بخش تشابهات آنچه بیش از همه به چشم می آید: وطن و وطن پرستی، اندیشه های دم غنیمتی، مرگ... و در بخش تفاوت ها نیز مهم ترین آن ها، درباره سرنوشت سام، بهرام گور، شخصیت مزدک، دیدن و ندیدن خدالله است که در این نوشتار به آن ها پرداخته شده است. در مجموع گرایش اخوان به حماسه و شاهنامه، درکنار توجه او به مسائل اجتماعی سبب شده است که وی را از بنیان گذاران و پیش کسوتان شعر نو حماسی در روزگار معاصر بدانند.