القای بیان ژن HSP70 در دوکفه ای آب شیرین Anodonta cygnea ناشی از مواجهه با CuO-NPs

دوکفه ای Anodonta cygnea به دلیل مقاومت پایین در برابر تغییرات محیطی به عنوان گونه ای مناسب در ارزیابی آلودگی اکوسیستم های آبی مطرح است. امروزه به دلیل کاربرد گسترده نانومواد در صنایع مختلف، نگرانی های زیادی در خصوص اثرات منفی این مواد بر حیات سیستم های آبی وجود دارد. در مطالعه حاضر به ارزیابی اثر نانوذرات اکسید مس (II) (CuO-NPs) بر بیان ژن HSP70 در A. cygnea پرداخته شد. بدین منظور، دوکفه ای ها طی 12 روز در معرض CuO-NPs با غلظت های 0 (شاهد)، 25/0، 5/2 و ppm 25 قرار گرفتند. برای ارزیابی تغییرات بیان ژن HSP70، ابتدا توالی این ژن در گونه مورد نظر تعیین شد. در این راستا، یک قطعه 540 نوکلئوتیدی کد کننده HSP70 کلون شد. توالی نوکلئوتیدی HSP70 در A. cygnea به ترتیب دارای 8/19، 7/30، 7/26 و 9/22 درصد از نوکلئوتیدهای A، C، G و T بود. نتایج حاکی از آن بود که مواجهه با CuO-NPs منجر به القای بیان ژن HSP70 در هر دو بافت پا و آبشش شد. اما اختلاف مشاهده شده بین سطح بیان ژن HSP70 در این دو بافت معنی دار نبود (05/0P>). همچنین سطح بیان ژن در بافت های مورد بررسی، با افزایش زمان مواجهه تا 8 روز افزایش یافت اما با گذشت زمان تا روز دوازدهم روند کاهشی نشان داد (05/0≥P). در مجموع، ژن HSP70 در دوکفه ای A. cygnea دارای میزان بالاتری از نوکلئوتیدهای GC در مقایسه با سایر گونه های مورد بررسی است و سطح بیان این ژن تحت مواجهه با CuO-NPs افزایش می یابد، به نحوی که میزان این افزایش وابسته به غلظت و زمان مواجهه است.