تحلیل ابعاد اجتماعی و فرهنگی کارآفرینی روستایی: ارایه دو مدل تحلیلی برای کارآفرینی روستایی بر اساس بازخوانی اندیشه های آگوست کنت

در این مقاله که با رویکردی نظری به انجام رسیده؛ بر اساس بازخوانی و تحلیل انتقادی از افکار جامعه شناس فرانسوی، آگوست کنت، مفاهیمی همچون جامعه صنعتی، سازماندهی معنوی و مفهوم دهش، دو مدل تحلیلی به منظور تبیین موثرتر پدیده کارآفرینی در روستاها، ارایه گردیده است. در مدل نخست، به استخراج و تفکیک سه پارادایم حاکم بر ادبیات و متون کارآفرینی پرداخته شده: رویکرد دایره المعارفی، رویکرد سنخ شناسی و رویکرد فرهنگی مبتنی بر بستر. رویکرد آخر مبتنی است بر مفاهیم «جامعه صنعتی» و «معنویت سازمان دهنده» در نظام فکری کنت. در مدل دوم، سه گونه کارآفرینی زمینه مند و سازگار با محیط های روستایی، یعنی «کارآفرینی بوم شناختی»، «کارآفرینی مبتنی بر سرمایه اجتماعی» و «کارآفرینی اجتماعی» به عناصر و مولفه های تشکیل دهنده شان تجزیه شده اند. کارآفرینی اجتماعی با بهره گیری از مفهوم معنویت سازمان دهنده در تقابل با بسیاری کارآفرینی های غیرقانونی و کژکارکردهای آن قرار می گیرد. کارآفرینی بوم شناختی، ماحصل همنوایی بالا با اجتماع و هنجارهای نوشکوفای زیست محیطی آن است. درواقع این نوع از کارآفرینی درپی تعدیل اثرات مخرب ایده های کارآفرینانه و حاکم کردن اخلاق زیست محیطی بر آنهاست. و سرانجام، کارآفرینی مبتنی بر سرمایه اجتماعی، از رهگذر تعدیلی در نظریه جامعه شناختی مبادله اجتماعی جهت سازگار نمودن آن با مبحث کارآفرینی روستایی، درپی پیوند میان شبکه ها و تعاملات محلی روستا، دین و سنت، با معادلات اقتصادی است. هدف اصلی مقاله، تاکیدی است بر گذار از ادبیات کارآفرینی روستایی غالب که بیشتر در حوزه اقتصاد تعریف می شود؛ به گونه ای از کارآفرینی روستایی که بر بستری از عوامل اجتماعی و فرهنگی شکل می گیرد.