تحلیل آماری قطر رسوبات برخان های غرب بیابان لوت و بررسی نوع و منشا آنها

یکی از فراوان ترین و مشخص ترین نوع تپه های ماسه ای که حاصل تراکم ماسه در نواحی بیابانی اند تپه های هلالی شکلی هستند که به برخان شهرت دارند. در این پژوهش، مولفه های گرانولومتری 7 برخان از جمله میانگین، انحراف معیار، کشیدگی، چولگی و... در منطقه ی پشوئیه، در غرب بیابان لوت، بررسی شد؛ تا نوع، دانه بندی و منشا رسوبات این برخان ها مشخص شود. ابتدا 42 نمونه از قسمت های مختلف این برخان ها برداشت شد که عبارت بودند از: نمونه گیری از بازوی راست، بازوی چپ، دامنه ی پشت به باد، دو نمونه از دامنه ی رو به باد و یک نمونه از راس برخان. در آزمایشگاه ژئومورفولوژی، از هر نمونه 100 گرم انتخاب و توسط دستگاه شیکر الک و نمونه های هر الک وزن شد و پس از انجام کارهای آزمایشگاهی، اعداد و ارقام آنها به نرم افزار GRADISTAT منتقل و در این نرم-افزار، تحلیل و تفسیر شد و جداول و نمودارها از آن استخراج گردید. در انتها نیز تعدادی از دانه ها برای مقایسه ی نتایج با یکدیگر مرفوسکوپی شدند. نتایج حاصل شده نشان داد که بیشترین میانگین قطر رسوب در برخان ها، مربوط به برخان شماره ی 3 با 502/2 فی است که از قرار گرفتن برخان در معرض مخروط افکنه حاصل می شود. بیشترین درصد اندازه ذرات تشکیل دهنده ی لایه ها، ماسه است. بیشتر برخان ها جور شدگی نسبتا بالا دارند و با توجه به اینکه بافت رسوبات برخان ها، غالبا ماسه ای و ریزدانه و اغلب به سمت ذرات ریز دانه یا متقارن کج شدگی دارند. همان طور که نتایج بررسی ها از جمله ضریب کرومباین نیز نشان داد؛ رسوبات برخان ها بیشتر منشا رودخانه ای دارد و چون در انتهای مخروط افکنه ها واقع شده ، اغلب ریزدانه اند.