بررسی کناره های حساس به فرسایش با تاکید بر خصوصیات زمین شناسی، هندسی و هیدرولیکی (مطالعه موردی: رودخانه بشار)

بررسی عوامل موثر در فرسایش کناری و تغییر مرفولوژی رودخانه مستلزم وجود اطلاعات پایه در زمینه های زمین شناسی، هیدرولیک وخصوصیات هندسی رودخانه است. در این تحقیق کناره های حساس به فرسایش کناری رودخانه بشار مورد بررسی قرار گرفت. در این ارتباط ابتدا با استفاده از تصاویر ماهواره ای، عکس های هوایی و بازدیدهای صحرایی، مرفولوژی رودخانه بررسی شد و از تطبیق مرفولوژی، نقشه زمین شناسی، نقشه حساسیت به فرسایش کناری و بازدیدهای میدانی نقاط آسیب پذیر رودخانه شناسایی شد. سپس با توجه به تنوع مرفولوژیکی مسیر رودخانه، یک بازه 10 کیلومتری از رودخانه انتخاب گردید و مطالعات دانه سنجی، ظرفیت ایمن رودخانه، سرعت متوسط جریان و تنش برشی بر روی آن انجام شد. نتایج بررسی ها نشان داد که بازه هایی از رودخانه که از سازندهای کواترنری، مارنی و سیلتی عبور می کند دارای حساسیت بالایی به فرسایش می باشد. بیش از 50 کیلومتر از طول مسیر رودخانه از سازند آسماری عبور می کند که در بخش زیادی از این سازند رسوبات تراس های پادگانه های آبرفتی روی سازند آسماری واقع شده اند و جریان رودخانه سبب فرسایش کناره گردیده است (کیلومتر 82-92). نتایج ریخت شناسی رودخانه نشان داد که رودخانه دارای بیش از 100 مئاندر کوچک و بزرگ است به طوری که تمامی بازه های رودخانه تا مرز پیچان رودی پیش رفته اند (ضریب خمیدگی>2/1). بازه های 44-55 و 82-92 دارای بیشترین ضریب تنش کناری معادل 4/1 بوده است. هم چنین بررسی شاخص های تنش برشی جداره، پایداری بستر و ضریب اطمینان حاکی از ناپایداری ( وRBS<1 و FS<1) بازه انتخابی می باشد.