مطالعه کیفی نگرش و ادراکات زنان از بدن با تاکید بر جراحی های زیبایی

بدن، تنها هستی زیست شناختی و روانی نیست؛ بلکه پدیده ای است که به صورت اجتماعی برساخت می شود؛ بنابراین، امروزه با شکل گیری جامعه مصرفی، گسترش رسانه ها و بازتابی شدن هویت، افراد به ساخت بدن خود مبادرت می کنند. هدف پژوهش، مطالعه ادراک زنان از تصور بدنی است و روش پژوهش، کیفی و از نوع نظریه پردازی داده محور است. تکنیک گردآوری داده ها، مصاحبه عمیق نیمه ساخت یافته بود و با 18 نفر از زنان جوان شهر تهران صورت گرفت که تجربه جراحی زیبایی داشتند. نمونه ها براساس نمونه گیری نظری و حصول اشباع نظری انتخاب شدند. روش تحلیل داده ها نیز کدگذاری به روش گلیزر و اشتروس بود که از سه مرحله کدگذاری باز، محوری و گزینشی استفاده شد. نتیجه فرایند کدگذاری 167 مفهوم و 16 مقوله اصلی، 25 زیر مقوله و یک مقوله هسته بود که نتایج در الگوی پارادایمی ارائه شد. نتایج نشان داد ادراک زنانی که دست به جراحی های زیبایی می زنند از بدن خویش چندان مثبت نیست و از بدن خود به عنوان سرمایه، نقاب و هویت مستقل و جایگاه کسب لذت و آرامش استفاده می کنند. عوامل موثر بر این ادراک نیز شناسایی شدند که مواردی مانند غلبه هنجارهای مردانه در جامعه، دیدگاه ظاهرگرایانه نسبت به زنان، جامعه پذیری جنسیتی، خودکمتربینی زنان، پایگاه پایین زنان و رسانه های جمعی را شامل می شدند. پیامدهای این نوع ادراک نیز رواج فرهنگ چشم وهم چشمی، غلبه فرهنگ بیگانه، رواج فرهنگ مصرف گرایی است.