زمین شیمی و سنگ زایی منشورهای بازالتی جنوب شهرستان گرمی (استان اردبیل)

مجموعه سنگ‏ های آتشفشانی مافیک ائوسن جنوب‏ خاوری شهرستان گرمی بیشتر به صورت منشورهای بازالتی دیده می‏ شوند. این منشورها از سنگ‏ های مافیک آلکالی الیوین بازالت ساخته شده اند و با ستبرای نزدیک به هزار متر در خاور تا ده متر در باختر مغان رخنمون دارند. فنوکریست های الیوین، کلینوپیروکسن (اوژیت) و پلاژیوکلاز کانی‏ شناسی اصلی این بازالت‏ هاست. بیشتر این سنگ‏ ها بافت میکرولیتی و میکرولیتی پورفیری دارند. از دیدگاه زمین شیمیایی، ماگمای سازنده این سنگ ها سرشت آلکالن دارد. نمودار عنکبوتی نشان دهنده غنی‏ شدگی LREE در برابر HREE و عنصرهای LILE در برابر ترکیب گوشته اولیه و غنی‏ شدگی خاستگاه گوشته ای ماگماست. ماگمای سنگ‏ های بررسی‏ شده از بخش گارنت لرزولیتی گوشته، در ژرفایی نزدیک به 100 کیلومتری، خاستگاه گرفته است. به نظر می رسد این بازالت ها در پهنه کششی پشت کمانی پدید آمده باشند که پیامد فرورانش خاور دریای سیاه (شاخه شمالی نئوتتیس) به زیر پوسته قاره‏ ای ارمنستان بوده است.