بررسی تغییرات زمانی و مکانی کم فشار پاکستان

کم فشار پاکستان یکی از سامانه های شبه دائمی مهم و تاثیرگذار در فصل گرم سال در جنوب آسیا است و به دلیل نقش آن در اقلیم تابستانی منطقه تحت نفوذ خود از اهمیت بالایی برخوردار است. در پژوهش حاضر به تحلیل تغییرات زمانی این کم فشار به روش سینوپتیک - آماری پرداخته شده است. در این مطالعه متوسط متغیر فشار تراز دریا طی دوره آماری 2015-1980 در محدوده مکانی 5/62 تا 5/72 درجه طول شرقی و 5/22تا 5/32 درجه عرض شمالی مربوط به دوره ی گرم سال (ژوئن، جولای، اوت و سپتامبر) از داده های شبکه ای ERA-Interim مرکز پیش بینی میان مدت اروپایی استخراج شده است. تغییرات زمانی کم فشار پاکستان به صورت سری زمانی سالانه و ماهانه فشار مرکزی کم فشار و همچنین نابهنجاری های دهه ای آن مبتنی بر فشار میانگین درازمدت بررسی شد. برای بررسی روند این تغییرات از آزمون های ناپارامتریک من-کندال و شیب سن استفاده شد. نتایج پژوهش نشان داد که فشار مرکزی این سامانه به طور متوسط 31/997 (ه.پ) است و بیشینه و کمینه فشار مرکزی این سامانه به ترتیب در سال 1984 و 2015 با فشار مرکزی 996 (ه.پ) و 999 (ه.پ) رخ داده است. به لحاظ فشار مرکزی سامانه در مقیاس سالانه از روندی افزایشی برخوردار بوده و این شرایط در مقیاس ماهانه برای ماه های ژوئن و اوت نیز قابل مشاهده است. هرچند سطح معنی داری آزمون روند کمتر از 90 درصد بوده است. بررسی ناهنجاری های دهه ای فشار مرکزی سامانه بیانگر این مطلب است که فشار مرکزی این سامانه در دو دهه ی اول نسبت به متوسط درازمدت کاهش یافته و در دهه ی سوم و پنج سال پایانی بر میزان فشار مرکزی این سامانه افزوده شده است. از دیگر نتایج این مطالعه این است که کم فشار پاکستان یک سامانه ی دوقطبی با هسته قوی در شرق پاکستان(دره سند) و هسته فرعی ضعیف تر بر روی دشت مارگو(جنوب غرب افغانستان) است. درنهایت فشار مرکزی کم فشار پاکستان طی بازه ی زمانی موردمطالعه افزایش داشته، بنابراین می توان نتیجه گرفت که سامانه با شیب ملایمی رو به تضعیف است