تحلیل نعت حضرت مصطفی(ص) در قصاید خاقانی

نعت حضرت رسول اکرم(ص) از زمان ظهور اسلام، هم فصل مشترک مذهبی– ادبی فرقه های مختلف دین اسلام است و هم فتح الباب دیوان های اغلب شاعران عربی و فارسی است. در بلاغت فارسی و عربی، نعت، زیرگونه مدح معرفی شده است. خاقانی شروانی یکی از شاعران مداح زبان فارسی است که در دیوان خود و به ویژه در قصایدش، نعتیه های فراوانی در قالب مدح سروده است. این پژوهش می کوشد به روش تحلیلی- توصیفی در قلمرو قصاید خاقانی، روشن کند که نعتیه های وی دارای چه ساختار و مضمونی است و چه اغراض و ابزاری در این زیرگونه ادبی- بلاغی وجود دارد. با تامل و دقت در نعتیه های فراوان خاقانی دریافتیم که این زیرگونه ادبی دارای مضامین و درون مایه های ژرف دینی است که با کمال صداقت و رعایت معیارهای اخلاقی، مستند به تاریخ، به دور از اغراق های افراطی و با هدف التجا و تمسک به حضرت رسول(ص) در لحظات دشوار، شناسایی معارف و آموزه های دینی و مذهبی و... سروده شده است.