شیوه های ایجاز و فشرده سازی کلام در بوستان سعدی

یکی از مهمترین نکاتی که که کلام را موثر میسازد و باعث می شود که بگوییم سخن به مقتضای حال مخاطب و مناسب با اوضاع و احوال و درخور موضوع بحث ایراد شده توجه به این مسئله است که با مخاطبان مختلف در اوضاع و احوال گوناگون در باب موضوعات مختلف به چه اندازه سخن بگوییم. ایجاز در کنار اطناب یکی از مهمترین مباحث علم معانی است که این موضوع را مورد بحث و بررسی قرار میدهد. در بیان اهمیت مبحث ایجاز و در مقابل آن اطناب همین بس که عدهای از بلاغیون، بلاغت را در شناخت موارد کاربرد هنرمندانه ایجاز و اطناب در لام خلاصه ردهاند. بوستان یکی از مظاهر اعلای فصاحت و بلاغت در کک ادب فارسی است که سعدی در جای جای آن از انواع ایجاز در جهت فشردهسازی کلام بهره ها جسته است. این مقاله میکوشد تا ضمن معرفی و بررسی مبحث بلاغی ایجاز و انواع آن به تبیین شیوه ها و شگردهای فشردهسازی کلام در بوستان سعدی بپردازد.