بررسی الگوهای عملکرد توجهی در کودکان با اختلال یادگیری ریاضی با استفاده از آزمون «توجه روزمره برای کودکان»

هدف اختلال یادگیری ریاضی به عنوان یکی از اختلالات عصبی رشدی با سه نقص حافظه کاری، مشکلات راهبردی و دیداری فضایی قابل تشخیص است. ظرفیت محدود توجه و تعداد بی شمار محرکات محیطی، کودکان با اختلالات یادگیری را با مشکلاتی مواجه کرده است. از آنجایی که توجه یکی از اصلی ترین عملکردهای شناختی در رشد یادگیری ریاضیات محسوب می شود، شناخت و بررسی انواع نقایص توجهی در این گروه از اختلالات اهمیت دارد. بنابراین با در نظر گرفتن مدل سه عاملی مانلی مبنی بر وجود توجه پایدار، توجه انتخابی و کنترل توجه، در مطالعه حاضر به بررسی تفاوت الگوهای توجهی کودکان با اختلال یادگیری ریاضی با استفاده از آزمون توجه روزمره کودکان می پردازیم.
روش بررسی پژوهش حاضر به عنوان مطالعه ای توصیفی تحلیلی، روی دانش آموزان 7 تا 11 ساله شهر تهران با اختلال یادگیری ریاضی صورت گرفته است. روان پزشک با استناد به تشخیص اولیه اختلال یادگیری ریاضی نمونه گیری را انجام داد و نمرات هوش هنجار آزمون وکسلر در پرونده تحصیلی صورت گرفت. با روش نمونه گیری در دسترس، 17 نفر از دانش آموزان 7 تا 11 ساله دختر و پسر با مشکلات یادگیری ریاضی از 5 مرکز دولتی اختلالات یادگیری شهر تهران انتخاب شدند. همچنین 17 کودک عادی از لحاظ سنی و جنسیت همسان سازی شدند. ابتدا خانواده ها پرسش نامه اطلاعات دموگرافیک محقق ساخته را تکمیل کردند. سپس محقق ویراست الف از آزمون توجه روزمره برای کودکان را طی مدت زمان استاندارد در مکانی آرام با نور مناسب از دانش آموزان گرفت. بر این اساس دو گروه با اختلال یادگیری ریاضی و همتایان سالم در سه حوزه توجه پایدار، انتخابی، کنترل و انتقال توجه ویراست الف آزمون توجه روزمره برای کودکان با یکدیگر مقایسه شدند.
یافته ها نتایج آزمون شپیراویلک نشان می دهد توزیع مقادیر همه متغیرها به غیر از تکلیف دوگانه جست وجوی آسمان (توجه پایدار) و سرعت شمارش موجودات (انتقال توجه) در گروه با اختلال یادگیری توزیع نرمالی دارد (P>0/05) و توجه انتخابی (0/05>P) در دو گروه تفاوت معناداری را نشان می دهند.
نتیجه گیری نتایج نشان می دهد کودکان با اختلال یادگیری ریاضی در هر سه حوزه به میزان قابل ملاحظه ای ضعیف تر از همتایان سالم عمل کردند. یافته ها حاکی از آن است که آزمون توجه روزمره برای کودکان قابلیت احتمالی تشخیص نقایص توجهی اختلال یادگیری ریاضی را در مقایسه با همتایان سالم دارد. بنابراین می تواند ابزار مناسبی برای ارزیابی در این گروه محسوب شود.