بررسی کاربرد تئوری رفتار برنامه ریزی شده در رفتارهای تغذیه ای و فعالیت فیزیکی بیماران همودیالیزی مراجعه کننده به بیمارستان های ارتش

برای پیش گیری از بیماری های قلبی- عروقی و کاهش مرگ و میر در بیماران همودیالیزی، رفتارهای تغذیه ای و فعالیت فیزیکی مهم هستند. مطالعه حاضر با هدف تعیین قابلیت تئوری رفتار برنامه ریزی شده (TPB) در پیش بینی رفتارهای تغذیه ای (محدودیت سدیم و پتاسیم) و فعالیت فیزیکی در میان بیماران مرحله نهایی کلیوی (ESRD) تحت همودیالیز مراجعه کننده به بیمارستان های آجا انجام شد.
مطالعه ی مقطعی بر روی 62 بیمار ESRD تحت همودیالیز انجام پذیرفت. یک هفته قبل از سنجش رفتار، بیماران پرسشنامه های TPB را در قالب مصاحبه چهره به چهره توسط افراد آموزش دیده تکمیل کردند. رفتار خودگزارش دهی در انتهای هفته سنجیده شد. همچنین دریافت غذایی سدیم و پتاسیم با یادآمد غذایی 24 ساعته در انتهای هفته اندازه گیری و با نرم افزار Nutritionist 4 آنالیز شد. تحلیل آماری رگرسیون سلسله مراتبی (HMR) با نرم افزار SPSS (نسخه 18) صورت پذیرفت.
مدلTPB توانست به ترتیب 26/5% (22/6% تطابق یافته)، (P≤0.01)، 25/7% (18/1% تطابق یافته)، (P≤0.01) و 33/6% (30/0% تطابق یافته)، (P≤0.01) از تغییرات خودگزارش دهی محدودیت غذایی سدیم، محدودیت غذایی پتاسیم و انجام فعالیت فیزیکی را توضیح دهد. همچنین TPB 28/5% (21/8% تطابق یافته)، (P≤0.01) و 25/6% (19/3% تطابق یافته)، (P≤0.01) به ترتیب از واریانس دریافت غذایی سدیم و پتاسیم را توضیح داد.
یافته های مطالعه حاضر نتایج ارزشمندی در حمایت از کاربرد تئوری رفتار برنامه ریزی شده در بیماران همودیالیزی ارائه می دهد و زمینه انجام مداخلات آموزشی اثربخش را در آینده هموار می کند.