بررسی مزیت نسبی محصولات پسته، گردو و بادام در استان کرمان

مزیت نسبی یکی از معیارهای مهم اقتصادی جهت برنامه ریزی تولید، صادرات و واردات است. استان کرمان یکی از قطب های اصلی تولید محصولات باغی است. با تقویت تولید و صادرات محصولات مختلف، استان می تواند در صحنه تجارت جهانی مزیت های مطلوب تری را به خود اختصاص دهد. در این تحقیق از روش خوشه ایچند مرحله ای برای نمونه گیری و پرسش گری استفاده شد. باغداران نمونه از میان جمعیت باغداران تحت پوشش مراکز خدمات انتخاب شدند که بر اساس این روش 54 پسته کار، 42 گردوکار و 38 بادام کار انتخاب شدند. با استفاده از اطلاعات جمع آوری شده به بررسی مزیت نسبی تولید محصولات پسته، گردو و بادام استان کرمان در سال زراعی 92-1391 با استفاده از شاخص هزینه منابع داخلی و ماتریس تحلیل سیاستی پرداخته شد. با در نظر گرفتن شاخص هزینه منابع داخلی که برای محصولات پسته، گردو، بادام به ترتیب برابر 45/0، 6/0و 27/0 به دست آمد؛ تولید این محصولات مزیت نسبی دارند، مطابق طبقه بندی بر اساس معیار نرخ بازده داخلی به ترتیب تولید محصولات بادام، پسته و گردو باید در اولویت قرار گیرد. ضریب حمایت اسمی از نهاده برای تمام محصولات کوچک تر از یک محاسبه گردید، به عبارتی دولت به نهاده ها یارانه پرداخت نموده است و سیاست های داخلی در زمینه نهاده ها در جهت حمایت از تولیدکنندگان این محصولات بوده است. بر اساس نتایج ماتریس های تحلیل سیاستی در شرایط بازار داخلی سود بازاری برای تولیدکنندگان محصولات مورد بررسی وجود داشته است و منابع در تولید محصولات به شکل کارا استفاده شده اند. هزینه های تولید یکی از مهم ترین عوامل موثر بر مزیت نسبی محصولات بوده که در جهت کاهش آن لازم است میزان مصرف نهاده ها را بهینه نمود و از فناوری های جدید در عرصه کاشت، داشت و برداشت بهره جست. با توجه به داشتن مزیت نسبی محصولات پسته، گردو و بادام توسعه کشت تولید این محصولات پیشنهاد می شود در زمینه این پیشنهاد یکی از موانع اصلی نهاده کمیاب آب می باشد و راه حل منطقی مواجه با این مشکل استفاده از سیستم های پیشرفته آبیاری و کاهش میزان آب مصرفی و افزایش راندمان آب می باشد. در ضمن لازم است همراه با توسعه کشت، سیاست های دولت به طور غیرمستقیم باعث کاهش قیمت داخلی نشود و محصول بتواند سودآوری خود و مزیت نسبی خود را حفظ نماید.