شیخ حر عاملی و راهکارهای حل تعارض اخبار در وسائل الشیعه

مهم ترین منبع شناخت دین اسلام، پس از قرآن، روایات معصومان (ع) است. به سبب عوامل درونی و بیرونی متعدد، مانند نسخ، تقیه، از دست رفتن بسیاری از قرائن کلام معصوم، وقوع تحریف و تصحیف در متن روایات، اخبار متعارضی در این گنجینه وارد شده است. لذا دانشمندان حوزه معارف دینی و حدیثی از دیرباز، برای دستیابی به مراد معصوم (ع) به پدیده تعارض توجه داشته اند. شیخ حر از تلاشگرانی است که اهتمام به شناسایی این نوع اخبار داشته است. خصوصیت بارز ایشان در برخورد با اخبار متعارض، پرهیز از طرح و طرد روایات است. وی به هنگام تعارض بدوی اخبار، سعی دارد تمام راهکارهای ممکن در جمع روایات را مطرح نماید. به همین دلیل گاه برای رفع تنافی، در مدلول هر دو طرف تصرف می نماید و گاه البته در بیشتر موارد با تصرف در مدلول یکی از طرفین تعارض، دست به جمع اخبار می زند. وی در تعارض مستقر و به هنگام تعادل ادله، راه تخییر را برمی گزیند و در صورت عدم تعادل ادله، به ترجیح یکی از طرفین تعارض می پردازد. نیز در اکثر موارد، تخییر و ترجیح را به عنوان راهکاری در جمع روایات قابل ارائه می داند.