عبدی بیگ و شیوه شاعری او در مثنوی هفت اختر

زین العابدین عبدی بیگ نویدی شیرازی از جمله شاعران توانمند، پرکار و کمتر شناخته شده عصر صفوی است که ضمن خدمت در دربار شاه طهماسب و عهده داری منصب استیفا، در مثنوی سرایی و تاریخ نگاری و نظیره پردازی بر آثار حکیم نظامی گنجوی از جایگاهی شایسته و قابل تامل برخوردار است. عبدی بیگ (921-988 ه.ق) در نیمه اول قرن دهم و دوران آغازین رشد و ترویج سبک هندی، سرودن شعر را آغاز نمود؛ ازین رو ویژگی های کمال یافته این سبک، چندان در شعر او دیده نمیشود و نظیره هایش به جهت تتبع آثار استادان پیشین چون نظامی و امیر خسرو دهلوی، از سبکی حد واسط عراقی و هندی (سبک بینابین) برخوردار است. منظومه «هفت اختر» وی که در برابر هفت پیکر نظامی سروده شده، با وجود تاثیر پذیری و نازلتر بودن نسبت به شاهکار نظامی، به جهت تلاش شاعر در راستای نوآوری و خلق تصاویر و مضامین جدید، ترکیب سازی های نو، تصرف در حکایتها و روایت کوتاه و سریع آنها، از حوزه تقلید صرف دور می شود و ضمن برخورداری از شاخصهای دیگری چون پویایی و سلامت نسبی زبان، توصیفات دلنشین، نقد اجتماعی و اشارات حکمت آمیز در خور شناسایی و پژوهش ادب دوستان خواهد بود. مقاله حاضر، ضمن معرفی اجمالی عبدی بیگ شیرازی و هفت اختر وی به بررسی مولفه های سبکی برجسته آن از سه منظر زبانی، بلاغی و فکری میپردازد و به تبیین جایگاه عبدی بیگ از نظرگاه هنر شاعری میکوشد.