تدوین مدل تخصیص عادلانه کمی و کیفی آب در سیستم های رودخانه-مخزن: کاربرد روش بهینه سازی سناریوها
نویسنده:
نوع مقاله:
مقاله پژوهشی/اصیل (دارای رتبه معتبر)
چکیده:
مدل تخصیص عادلانه کمی و کیفی آب در سیستم های رودخانه- مخزن امکان تصمیم گیری در مورد مقدار تخصیص آب را با لحاظ اثرات بلندمدت جنبه های هیدرولوژیکی، اقتصادی و زیست محیطی، فراهم می نماید. تخصیص آب بر اساس سه معیار عدالت، بهره وری و پایداری، با در نظر گرفتن عدم قطعیت در پارامترهای هیدرولوژیکی انجام می شود. در این روش، ابتدا مدلی برای تخصیص کمی- کیفی بر اساس سه معیار ذکر شده در مدل بهینه سازی GAMS توسعه داده شد. با شناسایی عدم قطعیت موجود در داده های ورودی، بر مبنای روش بهینه سازی سناریو، سناریوسازی انجام شد. برای هر زیرسناریو، مقدار تخصیص آب به وسیله مدل ابتدایی تعیین شد و سپس به وسیله مدل ردیاب، مقدار تخصیص آب در هر سناریو به دست آمد. کارایی روش پیشنهادی برای سیستم رودخانه-مخزن رودبال، در حوضه آبریز رودخانه رودبال در جنوب شرقی استان فارس واقع در جنوب ایران، ارزیابی شد. پس از بررسی های انجام شده مشخص شد، پارامتر دارای عدم قطعیت در منطقه، میزان آورد رودخانه و بحرانی ترین پارامتر کیفی، غلظت TDS است. با توجه به عدم قطعیت موجود، سه سناریو ترسالی، نرمال و خشکسالی ایجاد شد. نتایج حاصل از به کارگیری مدل پیشنهادی نشان می دهد در سال های تر و نرمال 100 درصد و در سال های خشکسالی نیز به طور میانگین 61 درصد نیاز آببران تامین می شود. حجم مخزن نیز همواره بیش از کمترین حجم ممکن (35 میلیون متر مکعب)و مقدار TDS در نقاط کنترلی کمتر از 1000 میلی گرم در لیتر (مقدار استاندارد) می باشد. مقدار سه معیار در نظر گرفته شده نیز بالاترین مقدار ممکن می باشند. براساس نتایج حاصله، سیستم رودخانه-مخزن رودبال، در تامین نیاز آببران بخش کشاورزی، در سال های تر و نرمال مشکلی ندارد و لذا می توان در این سال ها آب را به منظور استفاده در سال های خشک، ذخیره سازی نمود. در سال های خشک، تخصیص آب بین آببران به گونه ای صورت گرفته است که شاخص های یاد شده دارای بیشترین مقدار باشند و در ضمن حجم ذخیره مخزن به جز در ماه های پایانی افق بهینه سازی به مقدار حداقل نرسد.
کلیدواژگان:
زبان:
فارسی
انتشار در:
صفحات:
68 تا 84
لینک کوتاه:
magiran.com/p1817249
دانلود و مطالعه متن این مقاله با یکی از روشهای زیر امکان پذیر است:
اشتراک شخصی
با عضویت و پرداخت آنلاین حق اشتراک یکساله به مبلغ 990,000ريال میتوانید 70 عنوان مطلب دانلود کنید!
اشتراک سازمانی
به کتابخانه دانشگاه یا محل کار خود پیشنهاد کنید تا اشتراک سازمانی این پایگاه را برای دسترسی نامحدود همه کاربران به متن مطالب تهیه نمایند!
توجه!
- حق عضویت دریافتی صرف حمایت از نشریات عضو و نگهداری، تکمیل و توسعه مگیران میشود.
- پرداخت حق اشتراک و دانلود مقالات اجازه بازنشر آن در سایر رسانههای چاپی و دیجیتال را به کاربر نمیدهد.
دسترسی سراسری کاربران دانشگاه پیام نور!
اعضای هیئت علمی و دانشجویان دانشگاه پیام نور در سراسر کشور، در صورت ثبت نام با ایمیل دانشگاهی، تا پایان فروردین ماه 1403 به مقالات سایت دسترسی خواهند داشت!
In order to view content subscription is required
Personal subscription
Subscribe magiran.com for 50 € euros via PayPal and download 70 articles during a year.
Organization subscription
Please contact us to subscribe your university or library for unlimited access!