مقایسه اثربخشی تحریک الکتریکی مستقیم فراقشری مغز (tDCS) و نوروفیدبک بر روی ولع مصرف مواد در افراد سوء مصرف کننده مواد

: اعتیاد یک بیماری روان پزشکی مزمن می باشد که در بسیاری از جوامع ازجمله جامعه ایران در حال گسترش است و به مهم ترین بحران جوامع تبدیل شده است. هدف از این مطالعه مقایسه اثربخشی تحریک الکتریکی مستقیم فراقشری مغز (tDCS) و نوروفیدبک بر میزان ولع مصرف سوءمصرف کنندگان مواد می باشد.
این پژوهش یک مطالعه آزمایشی همراه با گمارش تصادفی آزمودنی ها در گروه های آزمایش و گواه به همراه پیش آزمون و پس آزمون بود. جامعه آماری شامل کلیه بیماران وابسته به مواد افیونی مراجعه کننده به مراکز متادون درمانی در شهرستان میاندوآب در سال 1396 بودند که از بین آن ها 60 نفر که شرایط لازم برای ورود به پژوهش را داشتند با روش نمونه گیری تصادفی به عنوان نمونه انتخاب شدند و پس از پاسخ دهی به پرسشنامه ولع مصرف مواد، به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش tDCS (20 نفر)، نوروفیدبک (20 نفر) و یک گروه گواه (20 نفر) جای گرفتند. ابزارهای به کاررفته در این پژوهش پرسشنامه ولع مصرف فرانکن و همکاران (2002) بود. جلسات درمانی تحریک الکتریکی مستقیم فراقشری (tDCS) شامل 20 دقیقه تحریک آندی ناحیه F3 و تحریک کاتدی ناحیه F4 با شدت جریان 2 میلی آمپر بود. همچنین جلسات درمانی نوروفیدبک شامل 20 جلسه بود که هر جلسه به مدت 30 دقیقه اجرا گردید. سپس هر سه گروه بار دیگر به پرسشنامه های فوق پاسخ دادند. داده های به دست آمده با استفاده از تحلیل کوواریانس چند متغیری مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.
تحلیل داده های به دست آمده با استفاده از تحلیل کوواریانس نشان داد که بین سه گروه در میزان ولع مصرف در مرحله پس آزمون تفاوت معنی داری وجود دارد. همچنین تحلیل داده ها نشان داد که روش درمانی tDCS در مقایسه با نوروفیدبک در کاهش میزان ولع مصرف در مرحله پس آزمون موثرتر بوده است.
نتایج نشان داد که نوروفیدبک و به ویژه تحریک الکتریکی مستقیم فراقشری مغز (tDCS) می توانند موجب کاهش ولع مصرف در سوءمصرف کنندگان مواد شوند. لذا به درمانگران پیشنهاد می گردد از تحریک الکتریکی مستقیم فراقشری مغز (tDCS) و نوروفیدبک برای درمان افراد معتاد استفاده کنند