مقایسه زیبایی شناسی بازتاب منظر آسمان در گنبدها و عکس های عصر حاضر

آسمان در تطور تاریخ از زمان اسطوره‏ای تاکنون، در تمامی ملت‏ها، بار سنگینی از معانی و رمز و رازها را بر دوش ‏کشیده است. بی‏کرانگی، وسعت، رفعت، رمزگونگی، گستردگی و غیر قابل دسترس بودن، وجود خورشید به عنوان اصیل‏ترین منبع نوری و بی‏شمار عامل دیگر، تصور حضور خدایان را در آسمان قوت بخشیده است. در ایران این باور از دیرزمان در مکتب زرتشت وجودداشته و در دوران اسلامی نیز به نوعی دیگر به حیات خویش ادامه می‏دهد. آسمان و مفهوم آن در هنر، ادبیات، فلسفه، و هنرهای کاربردی، معماری و دیگر رشته ها بازتاب داشته و توصیفات بسیاری از آن به صور گوناگون متن، تصویر و غیره وجود دارد. آسمان به عنوان بخش از طبیعت که دارای ابعاد وسیعی است در سرشت انسان ریشه‏دار بوده و چگونگی ترجمان این خلقت در آثار هنری خلق شده توسط انسان، زیبایی‏شناسی منظر آسمان را پدید می‏آورد. منظر آسمان به عنوان پدیده‏ای عینی-ذهنی یکی ازناب‏ترین، پویاترین و متغیرترین و زیباترین مناظر طبیعی است که بر ادراک انسان از منظر بسیار موثر می‏باشد. زیبایی‏شناسی منظر آسمان از خلال بازتاب‏های آن در هنرها در طول تاریخ به استناد نقوش زیرگنبدها و ایوان‏ها و در عصر حاضر به استناد عکس‏های گوگل با توجه به سازو کار موتور جستجوگر گوگل قابل بررسی می‏باشد. در این مقاله با بررسی 15 نمونه از نقوش گنبدها و ایوان‏ها، در مقام قیاس با نتایج حاصل از بررسی نمودار درختی حاصل از نام‏گذاری های عکس‏های آسمان در گوگل، مشاهده شد که عناصر خورشید، ابر، ستارگان در زیبایی‏شناسی منظر آسمان نقش دارد که چگونگی آن به تفصیل در مقاله توضیح داده شده است. اما آن‏چه دراین‏میان حائز اهمیت است این است که زیبایی‏شناسی منظر آسمان در نتیجه تغییر نگاه انسان، و کمرنگ شدن وجوه ذهنی در نسبت با عینیت آن، دستخوش تغییراتی نسبت به ویژگی هایش در طول تاریخ شده است.