بررسی شاخص های رشد و مراحل فنولوژیک کنجد (Sesamum indicum L.) در شرایط استفاده از منابع تغذیه ای زیستی و شیمیایی

به منظور ارزیابی اثر کودهای مختلف زیستی و شیمیایی بر شاخص های رشد و مراحل فنولوژیکی کنجد آزمایشی در قالب طرح پایه بلوک های کامل تصادفی با 10 تیمار و سه تکرار انجام شد. تیمارهای آزمایش شامل کودهای زیستی نیتروکسین (Ni)، بیوفسفر (BP)، بیوسولفور (PS)، ترکیب زیستی دوگانه Ni+BP و سه گانه Ni+BP+BS، کودهای شیمیایی اوره (U)، سوپرفسفات تریپل (P)، ترکیب شیمیایی دوگانه U+P و سه گانه U+P به علاوه گوگرد (S) عنصری (U+P+S) و شاهد (بدون مصرف کود) بود. نتایج این آزمایش نشان دهنده برتری تیمارهای ترکیبی کودهای زیستی و شیمیایی نسبت کاربرد تکی آن کودها بود. بر این اساس تیمارهای ترکیبی دوگانه و سه گانه زیستی و شیمیایی بهترین روند شاخص های رشدی تاثیرگذار بر تولید ماده خشک (شاخص سطح برگ و سرعت رشد محصول) را نسبت به شاهد داشتند که منجر به تجمع بیشتر ماده خشک در این تیمارها گردید. بالاترین نقطه اوج سرعت آسیمیلاسیون خالص نیز در تیمار دوگانه زیستی مشاهده شد. هرچند در این آزمایش در تیمارهای مختلف از نظر شاخص های رشدی تفاوت هایی مشاهده شد و با وجودی که سبز شدن گیاهچه ها در تیمارهای زیستی زودتر اتفاق افتاد، اما تحلیل های آماری نشان داد که مراحل مختلف فنولوژیکی کنجد از هیچ کدام از تیمارهای این آزمایش تاثیر معنی داری نپذیرفت. بنابراین از یافته های این پژوهش چنین نتیجه گیری می شود که کاربرد ترکیبی کودهای زیستی و کودهای شیمیایی در بهبود شرایط رشدی گیاه اثر قابل توجهی داشته و تغییری در فنولوژی گیاه به وجود نمی آورند. نهایتا با توجه به مزایای استفاده از کودهای زیستی، استفاده از ترکیب کودهای زیستی به عنوان بهترین گزینه برای تولید کنجد پیشنهاد می گردد.