مقایسه کمی و کیفی ژنوتیپ های گندم نان (Triticum aestivum L.) تحت تاثیر تنش رطوبتی انتهایی و محلول پاشی هیومیک اسید

اثر تنش رطوبتی و کاربرد هیومیک اسید به صورت محلول بر عملکرد کمی و همچنین کیفیت دانه ژنوتیپ های مختلف گندم نان(Triticum aestivum L.)، طی آزمایشی در منطقه اردبیل در سال 87-1386 مورد بررسی قرار گرفت. آزمایش به صورت فاکتوریل اسپلیت پلات در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار اجرا شد. هیومیک اسید استخراج شده از پیت با ترکیب هیومات پتاسیم به کار رفت. صفات عملکرد بیولوژیک، عملکرد دانه و میزان پروتئین دانه مورد مطالعه قرار گرفتند. نتایج حاصل از آزمایش نشان داد که تنش رطوبتی تاثیر معنی داری برصفات عملکرد بیولوژیک، عملکرد دانه و میزان پروتئین دانه داشت. مصرف هیومات پتاسیم تنها بر محتوای پروتئین دانه تاثیر معنی داری نشان داد، اما برهمکنش سطوح تنش رطوبتی × محلول پاشی هیومات پتاسیم تاثیر معنی داری برصفات عملکرد بیولوژیک و عملکرد دانه داشت. اختلاف معنی داری بین ژنوتیپ ها از نظر عملکرد دانه مشاهده شد و برهمکنش هیومات پتاسیم × ژنوتیپ روی محتوای پروتئین دانه در سطح احتمال پنج درصد معنی دار شد. مصرف هیومات پتاسیم در مقایسه با عدم مصرف آن در شرایط تنش رطوبتی باعث افزایش معنی دار عملکرد بیولوژیک شد (به ترتیب 10/6 و 74/7 تن در هکتار). این میزان برای عملکرد دانه برابر 82/2 و 56/3 تن در هکتار بود، در حالی که در شرایط عدم تنش رطوبتی مصرف هیومات پتاسیم اختلاف معنی داری با عدم مصرف آن روی این صفات نشان نداد. بالاترین عملکرد دانه در بین ژنوتیپ ها متعلق به ژنوتیپ 4057 (برابر 92/3 تن) بود. تحت شرایط تنش رطوبتی، محتوای پروتئین دانه افزایش نشان داد و بالاترین محتوای پروتئین دانه (5/14 درصد) از ترکیب تیماری رقم ساراتووسکایا – 29 با مصرف هیومات پتاسیم و کمترین مقدار آن (4/13 درصد) از ترکیب تیماری ژنوتیپ 4057 در شرایط عدم مصرف هیومات پتاسیم به دست آمد.