ارزیابی آزمایشگاهی مواد مغذی افزودنی به عنوان محرک های تغذیه ای برای موریانه Microcerotermes diversus Silvestri (Isoptera: Termitidae)

گونه های مختلف موریانه جنس Microcerotermes خسارت اقتصادی زیادی را به لوازم چوبی در ساختمان ها در کشور وارد می کنند. استفاده از طعمه های مسموم به عنوان یک روش بی خطر برای محیط زیست در کنترل موریانه های زیر زمینی پذیرفته شده است. مواد مختلفی جهت ساختن طعمه های جذاب برای موریانه های زیر زمینی مورد آزمایش قرار گرفته اند. در این تحقیق، واکنش تغذیه ای موریانه هدف به کاغذهای صافی (بسترهای سلولزی) تیمار شده با غلظت های مختلف ملاس (1 تا 6 درصد)، اوره (01/0 تا 1 درصد)، مخمر (01/0 تا 1 درصد) و روغن سویا (01/0 تا 10 درصد) در قالب آزمون های انتخابی و غیرانتخابی در چهار تکرار در شرایط آزمایشگاهی مورد ارزیابی قرار گرفت. برای نمونه شاهد از بسترهای سلولزی تیمار نشده (بدون مواد افزودنی) استفاده شد. بسترهای سلولزی هر تیمار به طور جداگانه درون ظروف پتری قرار گرفت و پس از مرطوب کردن با آب مقطر، تعداد 50 موریانه کارگر درآن قرار داده شد. واحدهای آزمایشی به مدت دو هفته در انکوباتور تاریک در دمای 2±28 درجه سلسیوس و رطوبت نسبی 5±90 درصد نگهداری و در این مدت مرگ و میر موریانه ها شمارش شدند. پس از پایان دوره آزمایش، کاهش وزن هر یک از بسترهای سلولزی مربوط به هر واحد آزمایشی تعیین شد. براساس نتایج بدست آمده از آزمون های انتخابی و غیرانتخابی، غلظت های مختلف ملاس و مخمر از لحاظ تاثیر بر زنده مانی موریانه اختلاف معنی داری با شاهد نشان ندادند اما از لحاظ تغذیه غلظت های 4 و 6 درصد ملاس بیشترین میزان تغذیه را داشتند و در مخمر نیز بیشترین میزان تغذیه را تیمار 1 درصد داشت. غلظت های مختلف اوره و روغن سویا از لحاظ زنده مانی و تغذیه اختلاف معنی داری با شاهد نشان ندادند. بنابراین از لحاظ تغذیه و زنده مانی غلظت های 4 درصد ملاس و 1 درصد مخمر انتخاب و جهت استفاده در تولید طعمه های سمی، جهت جلب هر چه بیشتر موریانه و مصرف بیشتر طعمه توسط آنها، پیشنهاد می گردد.