حقوق شهروندی و رسانه

فضای مجازی به عنوان بزرگترین فضای عمومی بدون مرز زمینه ساز تغییرات عمده ای در ارتباطات و مراوادات افراد، بوده است. اینترنت به عنوان مهمترین ابزار دستیابی به فضای مجازی زمینه ساز ارتباطاتی شده است که لازمه ی بهره مندی از حقوق و آزادی های بشری است.
غلبه و جایگاه فضای مجازی در تمامی ابعاد زندگی افراد و بهره گیری روز افزون افراد از تکنولوژی در ارتباطات و مراودات، تغییرات عمده ای را در مفهوم شهروندی به وجود آورده است. ظهور ترکیب «شهروند الکترونیک» برای اشاره به کاربران اینترنت خود موید این معناست.
حق بر حریم خصوصی و حق آزادی بیان به عنوان زیربنایی ترین حقوق شهروندی، همواره در اسناد بین المللی به ویژه اعلامیه ی جهانی حقوق بشر و میثاقین، مورد تاکید، توجه و حمایت ویژه ای واقع شده است.
مقاله ی حاضر درصدد پاسخگویی به این سوال است که آیا اساسا حقوق شهروندی مشتمل بر حق حریم خصوصی و آزادی بیان، در فضای حقیقی قابلیت انطباق و اطلاق در فضای مجازی را دارا بوده یا اینکه حقوق شهروندی الکترونیک، حقوق مجزایی تلقی می گردد. به منظور پاسخگویی به این پرسش، ضمن بررسی تفاوت های مفهوم حقوق شهروندی در فضای حقیقی و فضای مجازی، تطبیق مبانی، مفاهیم و مصادیق این حقوق در فضای مجازی، پرداخته و مکانیسم های منطقه ای و بین المللی را به منظور حفظ و صیانت از این حقوق در فضای مجازی را مورد بررسی قرار می دهیم.