ارزیابی عکس العمل تعدادی از ارقام سویا نسبت به نماتد ریشه گرهی Meloidogyne javanica

شناسایی و استفاده از ارقام مقاوم به عنوان یکی از اقتصادی ترین و بی خطر ترین روش های مدیریتی در اولویت می باشد. در این تحقیق به منظور ارزیابی عکس العمل تعدادی از ارقام سویا نسبت به نماتد ریشه گرهی (Meloidogyne javanica)، نمونه های ریشه آلوده به نماتد ریشه گرهی از یک گلخانه گوجه فرنگی در استان اصفهان جمع آوری شده و به آزمایشگاه منتقل شدند. توده تخم منفرد جدا شده از گال ها، برای تکثیر در مجاورت ریشه های سالم نشاء گوجه فرنگی رقم ps در گلدان های حاوی خاک سترون قرار داده شدند. جهت تشخیص و شناسایی گونه نماتد از خصوصیات ریخت شناسی و نشانگرهای مولکولی استفاده گردید و با توجه به الگوی خطوط شبکه کوتیکولی انتهای بدن ماده های بالغ، تکثیر باند 670 جفت بازی از DNA استخراجی از تخم، گونه نماتد M. javanica شناسایی گردید. عکس العمل ارقام مختلف سویا شامل سحر، الیت، ویلیامز، 033، L-17، DPX و JK به این گونه در آزمایشی در قالب طرح کاملا تصادفی با پنج تکرار مورد بررسی قرار گرفت. بدین منظور در مرحله 5-4 برگی ارقام سویا، تعداد 8000 تخم در 5/2 کیلوگرم خاک اطراف ریشه این گیاهان تلقیح شد. 80 روز پس از تلقیح صفات رشدی و فیزیولوژیک گیاهان شامل وزن تر و خشک ریشه و اندام هوایی به همراه طول ریشه و اندام هوایی، تعداد غلاف در بوته، تعداد دانه در غلاف، وزن دانه، نسبت سطح برگ (LIR)، شاخص سطح برگ (LIA) اندازه گیری شد. سپس برای ارزیابی میزان مقاومت ارقام، از سیستم مبتنی بر دو فاکتور تولیدمثل نماتد و میزان آلودگی ریشه استفاده شد. نتایج نشان داد که رقم JK حساس و ارقام الیت و ویلیامز متحمل می باشند و چهار رقم 033، L-17، DPX و سحر مقاوم شناخته شدند.