نقش دما و نور بر جوانه زنی و کمون ثانویه بذر کلزای (Brassica napus L.) خودرو

بذرهای کلزا پس از ریزش در بانک بذر خاک، کمون ثانویه در آنها القا می شود. در فصل زراعی بعد با رفع کمون آنها، تهدیدی برای گیاهان زراعی بعد درنتیجه تظاهر کلزای خودرو خواهند بود. در این مطالعه بذرهای با سطوح کمون ثانویه کم (Gor-H-4 و Gor-O-16)، متوسط (زرفام و RGS003) و زیاد (Gor-O-4 و Gor-O-6) کلزا ابتدا در معرض شرایط القای کمون ثانویه و سپس تحت تیمارهای مختلف دما و نور قرار گرفتند. پس از القای کمون ثانویه، حداکثر درصد جوانه زنی در بذرهای با کمون کم در دمای ثابت در تاریکی و نور ثبت گردید و کاهش درصد کمون ثانویه در بذرهای با سطوح کمون متوسط با افزایش دما از 20 به 30 درجه سانتی گراد در تاریکی مشاهده شد که روند کاهشی بیشتری را در تیمار نور نشان داد. در بذرهای با سطوح کمون بالا، روند کاهشی مشابه با بذر کمون متوسط در تاریکی و نور بود، اما در بذر با کمون بالا (Gor-O-6) بیشتر ناشی از پاسخ آنها به افزایش دما و در دیگری (Gor-O-4) بیشتر متاثر از پاسخ به نور بود. رفع کامل کمون ثانویه بذرهای با کمون بالا، در تیمار 3-30 درجه سانتی گراد در تاریکی بیانگر جایگزین شدن دمای متناوب با نیاز نوری آنها بود، اما عدم رفع کامل کمون در تیمار 20-30 درجه سانتی گراد نشان دهنده رفع کمون برخی از بذرها توسط دمای متناوب و نیاز نوری کسری از بذرها به نور است. نتایج حاکی از فتوبلاستیک شدن بذرهای کلزا پس از القای کمون است که بر نقش فیتوکروم ها بر رفع کمون ثانویه بذر کلزا اشاره دارد.