شناسایی و ارزیابی گستره های فقر شهری در محلات شهر مراغه

شهر به عنوان بستر زیست انسان شهرنشین، نیازمند تامین استاندارد هایی است و مسئله فقر، نه تنها یکی از مهم ترین مسائل جهان، بلکه یکی از مهم ترین مسائل و مشکلات داخلی کلیه جوامع، چه ثروتمند و چه فقیر است. گستره های فقر، نابرابری و تفاوت در الگوی زیست در شهرها ماحصل اقتصاد دوگانه با حاکمیت سرمایه داری بازار آزاد است. گسترش شهرها با ساختار فضایی نامنسجم و ازهم گسیخته سبب تمرکز نامعقول امکانات و خدمات در بخش های گوناگون شهر و توسعه اجتماعی و اقتصادی نابرابر در آن هاست. شهر مراغه از جمله شهرهایی است که فضای شهری آن به لحاظ اجتماعی- اقتصادی نامتعادل بوده و دارای گستره های فضایی فقر در حاشیه های شهر است. لذا پژوهش حاضر به تحلیل فقر و توزیع فضایی آن بر اساس مولفه های اجتماعی، اقتصادی و کالبدی می پردازد. تحقیق حاضر از لحاظ هدف کاربردی و از لحاظ ماهیت و روش، کمی- تحلیلی است. روش گردآوری داده ها به صورت اسنادی کتابخانه ای و بر اساس داده های ماخوذ از اطلاعات بلوک های آماری سرشماری عمومی نفوس و مسکن 1390 بوده که بر اساس 18 شاخص در قالب سه مولفه اجتماعی، اقتصادی و کالبدی به تحلیل توزیع فضایی فقر در محلات شهر مراغه اقدام کرده است. برای دستیابی به هدف فوق، محلات شهری با استفاده از روش های کوپراس و آنتروپی شانون، سطح بندی شدند و پس از آن نقشه توزیع فقر ترسیم شد. نتایج حاصل نشان می دهد 54/11 درصد از محلات شهر مراغه خیلی فقیر، 92/26 درصد فقیر، 31/42 درصد متوسط، 54/11 درصد مرفه و 69/7 درصد در سطح خیلی مرفه قرار دارند. نتایج این مطالعه نشان می دهد بین بلوک های شهر مراغه نابرابری وجود دارد و آنها مکان هایی برای تبلور تمایزات اجتماعی، اقتصادی و کالبدی اند. فرصت های نابرابر اقتصادی، اجتماعی و کالبدی باعث تمایز ساکنان شهر مراغه شده است.