پیش بینی رواناب سالانه سد زاینده رود و دوره های ترسالی و خشکسالی هیدرولوژیکی با استفاده از شبکه های بیزین

در طی چند دهه اخیر در کشور، روند کاهش رواناب مشاهده می شود بطوری که بسیاری از مخازن سدها در دوره های نرمال نیز با بحران تامین آب مواجه هستند که عمدتا به دلیل برداشت های بی رویه، عدم مدیریت عرضه و تقاضا و خشکسالی می باشد. در این پژوهش جهت پیش بینی رواناب ورودی به سد زاینده رود با رویکرد احتمالاتی شبکه ی بیزین 5 سناریوی کلی طرح ریزی شده که براساس آن، رواناب بصورت صریح عددی (یک سناریو)، بازه ای (یک سناریو) و پیش بینی دوره های ترسالی و خشکسالی هیدرولوژیکی (سه سناریو) پیش بینی شده است. بدین منظور پارامترهای بارش، رواناب، برف و حجم آب انتقالی از تونل های انتقال آب به عنوان ورودی به مدل و رواناب ورودی به سد زاینده رود به عنوان پیش بینی شونده لحاظ شده اند که جهت یافتن بهترین ساختار شبکه در این سناریوها الگوهای مختلفی برای ورود این پارامترها به مدل تعریف شده. نتایج مدلسازی شبکه بیزین نشان داد که سناریوی تعریف شده برای پیش بینی رواناب ورودی به صورت صریح عددی توانایی خوبی در پیش بینی داشته بطوری که در الگوی منتخب ضریب همبستگی بین داده های مشاهداتی و پیش بینی شده 78/0 بوده است. هم چنین از بین سناریوهای پیش بینی دوره های ترسالی و خشکسالی هیدرولوژیکی که در آن تقسیم بندی رواناب براساس شاخص SDI و میانگین درازمدت و تقسیم بندی سایر پارامترها با خوشه بندی انجام شده است، در الگوی برتر قادر به پیش بینی با دقت 75 درصد می باشد اما مدل پیش بینی بازه ای رواناب دقت خوبی در پیش بینی نداشته است. بهره گیری از این نتایج امکان برنامه ریزی منابع آب را جهت تخصیص بهینه توسط متولیان آب این منطقه فراهم خواهد نمود.