ارزیابی عملکرد دستگاه WFD در تعیین اجزای بیلان آب نفوذ یافته به ناحیه ریشه

به منظور بهینه سازی عملکرد سیستم آبیاری، اطلاع از اجزای معادله بیلان آب در مزرعه، امری ضروری است. اجزای زیرسطحی و ناپیدای معادله بیلان به کمک دستگاه تعیین گر جبهه رطوبتی (WFD)، قابل برداشت و تعیین است. این تحقیق با هدف ارزیابی عملکرد دستگاه WFD در تعیین سرنوشت آب نفوذ یافته به خاک در هر آبیاری انجام شده است. آزمون مزرعه ای در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار و تحت تیمارهای 60، 80، 100 و 120 درصد تامین نیاز آبیاری گیاه سیب زمینی، در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه شهرکرد در سال 1393 انجام شد. به منظور داده برداری در طول فصل زراعی، قبل از عملیات کاشت، دستگاه های WFD متعددی در اعماق و موقعیت های مختلف در طول شیارها نصب شدند. علاوه بر داده های WFD، دبی ورودی (با استفاده از کنتور)، دبی خروجی (سنجش شده با فلوم تیپ یک) و مقادیر رطوبت خاک (با دستگاه تتا-پروب) در طول فصل رشد، اندازه گیری شدند. نتایج نشان داد که بین تلفات سطحی محاسبه شده و اندازه گیری شده، نزدیکی خوبی وجود دارد. ضریب نش- ساتکلیف در این مقایسه 87/0 به دست آمد، همچنین میانگین این ضریب برای مقایسه مقادیر محاسبه ای و مشاهده ای رطوبت باقی مانده قبل از هر دفعه آبیاری، برابر 98/0 به ‏دست آمد. کمیت این شاخص در مقایسه های صورت گرفته، نشانه قابل اعتماد بودن داده های دستگاه WFD برای ارزیابی مزرعه است. طی فرایند ارزیابی مزرعه فاریاب تحت آزمایش، متوسط سهم آب خارج شده از ناحیه ریشه (تلفات عمقی) در تیمارهای آزمایشی در هر اتفاق آبیاری، به ترتیب 02/0، 07/0، 27/0 و 47/0 مترمکعب برای هر شیار به دست آمد.