اثر تاج تک درختان بنه (Pistacia atlantica Desf.) بر میزان عناصر مغذی خاک جنگل (منطقه سروآباد استان کردستان)

تاج پوشش درختی در بسیاری از زیست بوم ها، از جمله جنگل های نیمه خشک زاگرس، عامل اصلی حفظ و تقویت خاک است. هدف از انجام این پژوهش، بررسی اثرات تاج پوشش درختی گونه بنه (Pistacia atlantica Desf.) بر مقدار نیتروژن کل، کربن آلی، فسفر قابل جذب، اسیدیته، هدایت الکتریکی و بافت خاک بود. نمونه های خاک در داخل و خارج خاک سایه انداز پنج تک درخت بنه در امتداد خطوط تراز و موقعیت های بالا و پایین دامنه ای با جهت شمالی از عمق صفر تا پنج سانتی متری خاک در منطقه سروآباد کردستان برداشت شد. نتایج نشان داد، درصد کربن آلی در ناحیه داخل تاج نسبت به خارج آن از 71/6 درصد به 73/4 درصد کاهش یافت. میزان نیتروژن در خاک ناحیه تحت تاج پوشش درخت (406/0 درصد) غلظت بالاتری نسبت به خارج آن (224/0 درصد) داشت و مقدار فسفر نیز در خاک زیر تاج، 7/32 میلی گرم بر کیلوگرم اندازه گیری شد، درحالی که برای خاک خارج تاج، 1/21 میلی گرم بر کیلوگرم به دست آمد. مقدار هدایت الکتریکی در خاک زیر تاج بیشتر از مقدار آن در خارج از تاج بود. بافت خاک در ناحیه زیر تاج نسبت به خارج آن سبک تر شده بود، این در حالی بود که اسیدیته تحت تاثیر تاج تک درختان بنه قرار نگرفته بود و تفاوت معنی داری از نظر اسیدیته در نواحی مختلف تاج مشاهده نشد. با توجه به ارزش های اکولوژیکی گونه بنه در جنگل های زاگرس، حضور این درختان در مجموع، آثار مثبتی بر ویژگی های خاک داشته و از بین رفتن آنها منجر به کاهش چشمگیر کیفیت خصوصیات خاک و مستعد شدن آن به فرسایش می شود.