پاسخ مورفولوژیک، عملکرد دانه و اسانس سه بوم گونه ی رازیانه به زمان های مختلف کاشت

با هدف ارزیابی اثر تاریخ کاشت بر سه بوم گونه ی رازیانه (Foeniculum vulgare L.) ، آزمایشی به صورت اسپلیت پلات در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در سال زراعی 9 6 - 9 5 در مزرعه پژوهشی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی خوزستان اجرا گردید. تاریخ کاشت در هفت سطح (3 0 مهر، 1 5 آبان، 3 0 آبان، 1 5 آذر، 3 0 آذر، 1 5 دی، 3 0 دی) در کرت های اصلی و بوم گونه در سه سطح (بوشهر، همدان، اصفهان) در کرت های فرعی بررسی شدند. صفات مورد مطالعه شامل تعداد گره، قطر ساقه، طول میانگره دوم، تعداد چتر در ساقه اصلی، تعداد چتر در شاخه های فرعی، عملکرد دانه، درصد اسانس، عملکرد اسانس و عملکرد بیولوژیک بود. نتایج نشان داد که بیشترین طول میانگره (8 9 /1 4 سانتی متر) و تعداد چتر شاخه فرعی (1 7 /6 6) در بوم گونه ی بوشهر از تاریخ کاشت اول به دست آمد. تاخیر در تاریخ کاشت اثر کاهشی بر صفات مورفولوژیک داشت به طوری‏که بیشترین تعداد گره در ساقه اصلی (7 /6 عدد) ، قطر ساقه (9 7 /1 سانتی متر) ، تعداد چتر در ساقه اصلی (5 5 /4 عدد) در تاریخ کاشت 3 0 مهر مشاهده شد. بالاترین عملکرد دانه (5 /2 0 2 6 کیلوگرم در هکتار) از تاریخ کاشت 3 0 مهرماه و بوم گونه ی بوشهر (1 2 /1 7 7 4 کیلوگرم در هکتار) حاصل شد. بیشترین درصد اسانس از تاریخ کاشت 3 0 دی ماه (4 6 /4 درصد) و بوم گونه ی اصفهان (2 7 /4 درصد) به‏دست آمد. به نظر می‏رسد که بوم گونه ی بوشهر با کشت در تاریخ 3 0 مهرماه مطلوب ترین تیمار در تولید دانه جهت کاشت در منطقه مورد مطالعه بود.