اثر تراکم کاشت و رقم بر خصوصیات مرفولوژیکی، عملکرد و صفات کیفی ریحان (Ocimum basilicum L.) در کشت هیدروپونیک

در بررسی اثر تراکم بوته و رقم بر عملکرد و کیفیت گیاه ریحان درکشت هیدروپونیک، آزمایشی به صورت اسپلیت پلات در زمان در سه تکرار انجام شد. تیمارها شامل دو رقم سبز و بنفش (در کرت اصلی) ، سه تراکم 150، 200 و 250 بوته در متر مربع و دو چین (کرت¬ های فرعی) بودند. فاکتورها شامل صفات مرفولوژیکی (تعداد و سطح برگ، وزن تر برگ و ساقه و عملکرد پیکر رویشی تر) و صفات کیفی (کلروفیل کل، کارتنوئید، مواد جامد محلول، اسیدیته قابل تیتراسیون، ترکیبات فنولی کل، ظرفیت آنتی¬ اکسیدانی کل و درصد اسانس) بودند. نتایج نشان داد، بیشترین و کمترین تعداد و سطح برگ به ترتیب در رقم سبز با تراکم 150 بوته در متر مربع در چین دوم و رقم سبز با تراکم 150 بوته در متر مربع در چین اول بود. بیشترین و کمترین وزن تر برگ به ترتیب در چین دوم با تراکم 150 بوته در متر مربع و چین اول با تراکم 250 بوته در متر مربع بدست آمد. همچنین بیشترین و کمترین وزن تر ساقه به ترتیب در چین دوم با تراکم 150 بوته در متر مربع و چین دوم با تراکم 200 بوته در متر مربع مشاهده گردید. چین دوم با تراکم 250 بوته در متر مربع و چین اول با تراکم 150 بوته در متر مربع به ترتیب بیشترین (1427 گرم در متر مربع) و کمترین (1020 گرم در متر مربع) عملکرد پیکر رویشی تر را داشت. رقم بنفش با تراکم 250 بوته در متر مربع در چین دوم و رقم بنفش با تراکم 150 بوته در متر مربع در چین اول به ترتیب بیشترین کلروفیل (097/2 میلی گرم در گرم وزن تر) و مواد فنولی (3/104 میلیگرم در کیلوگرم وزن تر) را داشتند. کمترین میزان کلروفیل و مواد فنولی در رقم سبز با تراکم 150 بوته در متر مربع در چین اول مشاهده شد. بیشترین و کمترین کارتنوئید به ترتیب در رقم بنفش با تراکم 250 بوته در متر مربع و رقم بنفش با تراکم 200 بوته در متر مربع بدست آمد. همچنین بیشترین و کمترین ظرفیت آنتی¬ اکسیدانی به ترتیب در رقم بنفش با تراکم 150 بوته در متر مربع (021/2 میلی¬ مول آهن?? درگرم وزن تر) و رقم سبز با تراکم 150 بوته در متر مربع (698/0 میلی¬ مول آهن?? درگرم وزن تر) بود. مواد جامد محلول، اسیدیته قابل تیتراسیون و درصد اسانس تحت تاثیر اثرات متقابل قرار نگرفت. نتایج نشان داد رقم بنفش و تراکم150 و 250 بوته در متر مربع، به علت بهبود برخی از صفات مرفولوژیکی و کیفی، رقم و تراکم مناسب برای پرورش ریحان بوده است.