زیست شناسی سرخرطومی طبق خارلته Rhinocyllus conicus Fröl. 1792 (Col.:Curculionidae) عامل مهار زیستی علف هرز خارلته Cirsium vulgare (Savi.) Ten. Asteraceae) در منطقه ی ارومیه

علف هرز خارلته،Cirsium vulgare (Savi.) Ten. 1835 ، گیاهی است دو ساله که باعث بروزمشکلات جدی در مراتع و مزارع می شود. در این پژوهش، زیست شناسی سرخرطومی طبق خارلتهRhincyllus conicus Fröl, ، به عنوان یک عامل مهار زیستی این علف هرز، در منطقه ی ارومیه مطالعه شد. نتایج نشان داد که این سرخرطومی دارای یک نسل در سال بوده و به صورت حشره ی کامل زمستا ن گذرانی می کند. حشرات کامل در اوایل خرداد ماه از پناه گاه زمستانه خارج و ضمن استقرار روی گیاه میزبان و جفت گیری متناوب، از برگ و ساقه های نرم آن تغذیه می کنند. ماده های بارور، تخم های خود را به صورت انفرادی در زیر طبق و در حفره ای که خود آن را ایجاد می کنند، قرار می دهند. دوره ی رشد و نمو جنینی در شرایط طبیعی پنج تا هشت روز طول می کشد. لاروها بعد از خروج از تخم، وارد طبق شده و تا شش عدد لارو در درون طبق های بزرگ تر می توانند رشد کنند. رشد و نمو لاروی در شرایط طبیعی 5±27 روز طول می کشد. لاروها ضمن رشد و نمو، از بافت های درونی طبق و بذور آنها تغذیه کرده و باعث از بین رفتن و یا تخریب بذرهای درون طبق می شوند. لاروهای کامل یک حجره شفیرگی تخم مرغی شکل تیره رنگ در طبق درست کرده و درون آن تبدیل به شفیره می شوند. دوره شفیرگی در 14-9 روز کامل شده و اولین حشرات کامل نسل جدید از اواسط تیرماه ظاهر، و با ترک طبق، مکان مناسبی را برای زمستان گذرانی جستجو می کنند. حشرات زمستان گذران در اوایل خرداد ماه سال بعد، از مکان های زمستان گذرانی خود خارج می شوند. لاروهای این سرخرطومی توسط دو گونه از زنبورهای پارازیتوئید به نام های Baryscapus crssicornis (Hym. : Eulophidae) و Bracon armeniacus (Hym. : Braconidae) پارازیته می شوند. زنبور B. armeniacus برای اولین بار از ایران گزارش می شود.