تحلیل و مقایسه عناصر داستان «یوسف و زلیخا»ی نورمحمد عندلیب و عبدالرحمان جامی

رسالت ادبیات تطبیقی، تشریح خط سیر روابط و پیوندهای ادبی ملت هاست که باید با شناساندن میراث های تفکر مشترک، برای تفاهم و دوستی دیگر ملل کارآمد باشد. تقابل دو فرهنگ با دو دیدگاه و عوامل محیطی در پردازش داستان به گونه ای متفاوت، نمود پیدا می کند. در این جستار، عناصر تشکیل دهنده داستان: پی رنگ، شخصیت، زاویه دید و...، همچنین شیوه پردازش دو سخنور با زبان و فرهنگ متفاوت با یاری جستن از رویکرد تطبیقی- تحلیلی، به روش کتابخانه ای مورد بررسی و تبیین قرار گرفته و «یوسف و زلیخا» ی عندلیب، شاعر، نویسنده و مترجم (قرن دوازدهم) با «یوسف و زلیخای» جامی (قرن نهم) مقایسه شده است، تا وجوه افتراق و اشتراک این دو اثر ترکمنی و فارسی مورد بررسی قرار گیرد. نتایج کلی پژوهش: جامی با توصیفات زنده و گویا بر وسعت داستان می افزاید و عندلیب با آوردن مطالب بیش تری از رویدادها و وقایع، اثر خویش را می گستراند. هر دو راوی از زاویه دید دانای کل بهره برده اند. بسامد عوامل متافیزیکی در عندلیب نقش اساسی را در شکل گیری پی رنگ داستان دارد؛ ولی جامی در پردازش خود از طرحی باورمندانه و منطقی تر بهره برده است.