تبیین شاخصه های سفالی اوایل دوره پارتی در حوضه کشف رود: براساس گونه شناسی سفال های تپه اسماعیل آباد مشهد

دوره پارتی در ایران به نسبت دیگر دوره های تاریخی، کمتر شناخته شده است. اطلاعاتی که متون تاریخی و جغرافیای تاریخی ارائه می کنند، می توان خاستگاه اشکانیان را در سرزمین های شمال شرق ایران بویژه خراسان و بخش هایی از دشت گرگان پیجویی نمود. با گذشت زمان و تغییر مراکز دولتی این سلسله از شمال شرق ایران به سرزمین های غربی، هنر و فرهنگ آنها نیز رفته رفته دگرگون شده که تنها می توان بقایای آن را در مراکز دولتی غربی آنها به طور ملموس مشاهده کرد. از طرفی بر اساس مطالعات محدود و ناهمگونی که در خراسان انجام شده است، می توان این دوره فرهنگی را در منطقه کاملا ناشناخته محسوب کرد. براساس بررسی های باستان شناختی دشت مشهد، تپه اسماعیل آباد با مواد سطحی متعلق به دوره پارتی شناسایی شده است. در پژوهش حاضر تلاش می شود براساس مطالعات گونه شناسی و مطالعات تطبیقی، سنت های سفالی دوره پارتی حوضه کشف رود را تا حدی بازسازی نمود که به نوعی می تواند روشن کننده بخشی از فرهنگ پارتی منطقه خراسان و همچنین مبنای گاهنگاری نسبی این دوره در منطقه محسوب شود. نتایج حاصل از پژوهش بیانگر وجود فرم ها و گونه های سفالی متعددی است که بدلیل منشا بودن و شکل گیری اولیه سلسله پارتی در این منطقه تا حدی از سنت های سفالی دوره قبل (دوره آهن، فرهنگ موسوم به یاز) وام گرفته و دارای کلاس های محلی نسبت به دیگر سنت های شناخته شده در مناطق مرکزی و غربی ایران نیز می باشد.