البولیفونیه فی الروایه النسویه دراسه مقارنه بین روایه «ذاکره الجسد» وروایه «چراغ ها را من خاموش می کنم»

رمان به عنوان نوع ادبی خاص دارای ویژگی های متعددی است و زنان با بهره گیری از این ویژگی ها کوشیده اند دنیای خویش را ترسیم کنند. نقد ادبی فمینیستی نیز برای بررسی آثار ادبی زنان از رویکردها و نظریات مختلف در نقد و تحلیل بهره برده که از آن جمله نظریه نقد رمان باختین «چندآوایی (پولیفونی) » است. با توجه به اینکه نظرات مختلفی درباره امکان ظهور چندآوایی در رمان های زنانه مطرح است، لذا این جستار، دو رمان عربی و فارسی زنانه را ‏مطالعه می کند تا ابزارهای گفت وگومندی متن و امکان حضور یا نبود صداهای مختلف ‏را بر پایه نظریه باختین در ساختار جامعه شناسی متن رمان و بر اساس تحلیل درونی، بدون تکیه ‏بر نمودهای بیرونی و تکوینی آن بررسی کند؛ ازاین رو بر اساس مکتب آمریکایی ادبیات تطبیقی و با تلفیق میان نقد فمینیستی و نقد باختینی، سبک و روابط گفت وگومندی رمان در چهارچوب ‏سیاق داخلی متن دو رمان «ذاکره الجسد» نوشته «احلام مستغانمی» و رمان فارسی «چراغ ها ‏را من خاموش می کنم» نوشته «زویا پیرزاد» بررسی می شود و چنین نتیجه گرفته می شود که به طورکلی نمی توان همه رمان های زنانه را تک آوا دانست و برخلاف پیرزاد که رمانی با به گوش رساندن صدای زنان و ظهور زبان و اندیشه آنان می آفریند و به سوی خلق رمانی تک آوا حرکت می کند، اما مستغانمی استراتژی های مختلف روایی و ایدئولوژی های گوناگونی در مسئله زن و سرزمین را به کار می گیرد و به سوی آفرینش رمانی چندآوایی متمایل است. ‏