تحلیل ساختار کالبدی-فضایی بافت فرسودۀ شهری با استفاده از GIS (مطالعۀ موردی: هستۀ مرکزی شهر سردشت)

یکی از موضوعاتی که به منظور شناخت یک شهر و نحوة شکل گیری آن باید مطالعه شود، بافت قدیم آن شهر است. بافت فرسوده به مفهوم فرسودگی فضایی و کالبدی، محصول تاثیر و تاثر متقابل فرایندهای اجتماعی و فضای جغرافیایی است. پدیدة فرسودگی در بافت های شهری بر کالبد بافت و فعالیت های اجتماعی و اقتصادی آن اثرگذار است. بدین سبب موضوع بافت های فرسودة شهری، همواره یکی از مسائل و چالش های شهرهای امروزی است که اندیشمندان حوزه های مختلف و مدیران شهری را به حیطة تلاش برای آن کشانده است. جامعة آماری این پژوهش شهر سردشت، و هستة مرکزی به عنوان نمونه انتخاب شده است. این پژوهش با رویکرد توصیفی-تحلیلی و با هدف کاربردی و جمع آوری اطلاعات براساس مطالعات کتابخانه ای و پیمایشی صورت گرفته و در غالب موارد حاصل مشاهدات مستقیم نگارنده در محل مورد مطالعه بوده است. برای تجزیه وتحلیل یافته ها نیز از نرم افزارهای SPSS ver. 19. 0 و Arc GIS ver. 10. 1 استفاده شده است. نتایج پژوهش نشان می دهد مسئلة ناپایداری، تقسیم نشدن ارث، ریزدانگی و نفوذناپذیری بخش مرکزی، از مهم ترین عوامل شدت فرسودگی منطقة مورد مطالعه هستند. همچنین بین شاخص های فرسودگی هستة مرکزی شهر سردشت با شدت فرسودگی بافت شهر، ارتباط مثبت و معناداری وجود دارد. براساس محاسبات محله ها، بافت قدیمی از نظر پایداری در سطح بالایی قرار ندارد و از این میان، بافت قدیمی محله های آشان و سرچاوه ناپایدارترین بافت شهر سردشت به شمار می آید.