رشد رویشی و کارایی مصرف آب دانهال های مرکبات در کاربرد همزمان سایه اندازی و پاره خشکیدگی ناحیۀ ریشه

تغییرات اقلیمی و تقاضای رو به افزایش آب برای تولید کشاورزی، استفاده بهینه از منابع آب را ناگزیر کرده است. در این آزمایش اثرگذاری های پاره خشکیدگی ناحیۀ ریشه (PRD) و کاربرد آن همراه با سایه اندازی بر رشد و کارایی مصرف آب دانهال های دوساله نارنج در رامسر بررسی شد. این آزمایش به صورت گلدانی و در قالب طرح کامل تصادفی انجام شد. تیمارهای این آزمایش شامل آبیاری کامل (FI) ، پاره خشکیدگی ناحیۀ ریشه (PRD) و دو تیمار پاره خشکیدگی ناحیۀ ریشه همراه با سایه اندازی متوسط (MShPRD) و بالا (HShPRD) بود که به مدت هفت ماه در سال 1394 اجرا شد. مقدار آب آبیاری بر پایۀ کمبود رطوبت خاک تعیین شد. کاهش آب مصرفی در تیمار PRD بی سایه اندازی، 6/29 درصد و در تیمارهای با سایه اندازی متوسط و بالا به ترتیب 2/36 و 2/39 درصد بود. مقایسۀ میانگین ها نشان داد، در تیمار HShPRD اندازه های قطر تنه، وزن، حجم، طول، سطح و تراکم طولی ریشه و نسبت ریشه به کل گیاه کمتر از دیگر تیمارها بود و نیز حجم و وزن ساقه و شاخه و تولید مادۀ خشک، کمتر از آبیاری کامل بود. ولی نسبت های وزن خشک برگ و همۀ اندام های هوایی به کل گیاه و نیز نسبت اندام های هوایی به ریشه (S/R) در این تیمار بیش از دیگر تیمارها بود. تفاوت تیمارها از نظر شمار، سطح و وزن خشک و تر برگ، ارتفاع گیاه، طول شاخه ها، قطر ریشه، سطح ویژه و طول ویژۀ ریشه معنی دار نبود. درنتیجه، بیشترین کارایی مصرف آب آبیاری در تیمار MShPRD دیده شد ولی این برتری تنها نسبت به آبیاری کامل معنی دار بود.