ارزیابی کمی و مولکولی تحمل به تنش خشکی ژنوتیپ های برنج

اصلاح برنج برای تحمل به خشکی نیازمند ارزیابی صحیح تنوع موجود در جمعیت های اصلاحی و تجزیه ژنتیکی شاخص های مرتبط با تحمل به خشکی است. به منظور بررسی شاخص های تحمل به تنش و شناسایی ژنوتیپ های متحمل به شرایط تنش خشکی، 59 ژنوتیپ برنج در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با 3 تکرار در دو شرایط غرقاب و تنش خشکی در سال زراعی 92 مورد آزمایش قرار گرفتند. در این تحقیق ارتباط بین شاخص ها و نشانگر های مولکولی در برنج با استفاده از 10 شاخص و 189 مکان ژنی حاصل از 36 جفت نشانگر SSR و 144 مکان ژنی حاصل از 10 جفت نشانگر ISSRبر روی 59 ژنوتیپ برنج در شرایط غرقاب و تنش خشکی مورد مطالعه قرار گرفت. تحلیل همبستگی بین عملکرد در شرایط غرقاب و تنش خشکی و شاخص تحمل به خشکی نشان داد که شاخص های SSI، STI، MP، GMP، HMو YIرا به عنوان شاخص هایی برتر در هر دو شرایط غرقاب و تنش خشکی که قادرند ژنوتیپ های مقاوم با عملکرد بالا را نشان دهند انتخاب نمود. براساس تجزیه رگرسیون گام به گام داده های مولکولی ریزماهواره و بین ریزماهواره با شاخص ها، در مجموع به ترتیب 57 و 44 نشانگر آگاهی بخش با شاخص ها شناسایی شد. بیشترین توجیه تغییرات بر اساس داده های ریزماهواره مربوط به شاخص تحمل به تنش (STI) با 541/0 توسط مکان های ژنیRM5424-E ،RM462-B ،RM549-E ،RM8206-C ،RM7118-B ،RM5424-D ، RM3294-B، RM6324-B، RM5780-Gتبین شد و بیشترین توجیه تغییرات براساس داده های بین ریزماهواره مربوط به شاخص عملکرد (YI) با 469/0 توسط مکان های ژنیISSR3-1، ISSR1-6، ISSR2-8،ISSR9-1، ISSR10-8، ISSR10-10 بود. از نتایج این تحقیق در تامین اطلاعات اولیه برای انتخاب غیر مستقیم صفات مفید از طریق نشانگر های مولکولی می باشد.