مدل آب زمین شناسی - مهندسی ناحیه فرونشست زمین در جنوب باختری تهران (دشت تهران - شهریار)

فرونشست زمین یکی از مهم ترین مخاطرات زمین شناسی است که ارتباطی تنگاتنگ با توسعه نواحی شهری دارد. برداشت شدید آب زیرزمینی که در اثر توسعه اقتصادی و رشد جمعیت ایجاد می شود به عنوان دلیل اصلی فرونشست زمین در بیشتر شهر های توسعه یافته بر روی آبخوان ها شناخته شده است، به ویژه در مناطقی از نواحی شهری که دارای جمعیت متراکم تر و توسعه اقتصادی بیشتر می باشند. اولین گام در مطالعات پایه ای این پدیده، تهیه مدل آب زمین شناسی- مهندسی است. این مدل در ضمن نمایش واحدهای آب زمین شناسی و مرزهای آن ها بیان کننده ویژگی های مکانیکی و فیزیکی آن ها نیز می باشد. برای تفکیک و انطباق لایه های خاک از لاگ های زمین شناسی و ویژگی های ژئوتکنیکی آن ها (حدود آتربرگ، رده بندی Unified و سرعت موج برشی) استفاده شده است. ثابت های الاستیک لایه های خاک (مدول برشی، مدول یانگ، مدول حجمی و نسبت پواسون) بر پایه دانسیته خاک برآورد شده و روابط تجربی متداول بدست آمده اند. سپس لایه های با ویژگی های مشابه در یک واحد آب زمین شناسی- مهندسی تعریف شده اند. بر پایه این مدل، سامانه آبخوان دشت جنوب باختری تهران چند لایه ای می باشد که دارای سه واحد آبخوان و سه واحد رسی با نفوذپذیری کم است. این پژوهش نشان می دهد که ناهمگنی لایه های خاک از یک ناحیه به ناحیه دیگر (در محدوده دشت تهران-شهریار، از شهریار تا اسلامشهر) تغییر می یابد.