بررسی ارتباط بین کیفیت خواب قبل از جراحی و شدت سردرد بعد از بی حسی نخاعی در اعمال جراحی سزارین در بیمارستان امام سجاد(ع) یاسوج

اختلال خواب یکی از عمده شکایت های مراجعه کنندگان به کلینیک های بالینی است. مطالعه های تجربی و مقطعی وجود یک ارتباط دوسویه بین درد و خواب را نشان داده اند. بررسی ها نشان می دهد یک خواب نامناسب می تواند منجر به تشدید دردها شود و درد می تواند در کیفیت و تداوم خواب اختلال ایجاد کند. این مطالعه با هدف تعیین ارتباط بین نمره کیفیت خواب قبل از عمل جراحی بر شدت سردرد پس از بی حسی نخاعی انجام شد. این مطالعه از نوع مقطعی (توصیفی تحلیلی) است. در این مطالعه 90 زن باردار کاندید انجام سزارین اختیاری با روش بی حسی نخاعی، به صورت تصادفی، آگاهانه و پس از اخذ رضایت کتبی انتخاب شدند. کیفیت خواب یک ماه قبل از زایمان بیماران از طریق پرسش نامه خواب پتزبورگ سنجیده شد و نمره شدت سردرد اسپاینال بیماران در 48 ساعت بعد از بی حسی نخاعی و هفت روز بعد از آن از طریق مقیاس عددی درد مورد ارزیابی قرار گرفت. داده ها با استفاده از آزمون های آماری توصیفی، ضریب همبستگی اسپیرمن، میانگین و انحراف معیار تجزیه و تحلیل شدند. میانگین و انحراف معیار سن 90 فرد شرکت کننده در مطالعه 56/5±8/29 بوده است، میانگین و انحراف معیار نمره کیفیت خواب 01/2±13/12 بوده است. در 48 ساعت بعد از بی حسی اسپاینال، 24 نفر (7/26 درصد) از شرکت کنندگان درجاتی از سردرد را گزارش نمودند. در روز هفتم بعد از بی حسی اسپاینال 27 نفر (30 درصد) شرکت کنندگان درجاتی از سردرد را گزارش کردند. ارتباط معنی داری بین نمره کیفیت خواب و شدت سردرد 48 ساعت بعد از بی حسی اسپاینال وجود داشت (039/0=p). ارتباط معنی داری بین نمره کیفیت خواب و شدت سردرد 7 روز بعد از بی حسی نخاعی وجود نداشت (59/0=p). بین شدت سردرد 48 ساعت بعد از بی حسی نخاعی و شدت سردرد 7 روز بعد از آن ارتباط معنی داری وجود داشت (0001/0=p). بین نمره کیفیت خواب و سن ارتباط معنی داری وجود نداشت. بین سن و شدت سردرد 48 ساعت بعد از بی حسی ارتباط معنی داری وجود نداشت. ارتباط بین کیفیت خواب و سردرد اسپاینال نشان داد که این ارتباط احتمالا به دلیل نقش خواب و اختلالات آن بر روی سیستم های نوروترانسمیتری خواب و از طریق اثرگذاری غیر مستقیم بر سیستم های دوپامینرژیک و اپیوییدرژیک، سروتونینرژیک و ملاتونین می باشد.