واسنجی مدل اتوماسیون سلولی فازی رشد شهری با استفاده از الگوریتم ژنتیک

توسعه سناریوهای برنامه ریزی رشد شهری با توجه به پیامدهای آتی که برای کاربری اراضی و پیشرفت برنامه های مکانی و سیاست ها دارد، برای برنامه ریزان شهری و منطقه ای بسیار مهم می باشد؛ اما پدیده توسعه شهری به عنوان یک فرآیند پیوسته در حیطه مکان و زمان، تحت تاثیر رفتارهای تصمیم گیری انسانی است و در معرض ابهام و عدم قطعیت مکانی قرار دارد. بدین سبب در این پژوهش با پیاده سازی منطق فازی، چهارچوبی برای مدل سازی ماهیت مبهم پدیده توسعه شهری ارائه شده است. سپس جهت اینکه تعیین پارامترهای توابع عضویت فازی و وزن قوانین فازی مستقل ازنظر کارشناس باشد، از الگوریتم ژنتیک جهت تنظیم این مقادیر و بهبود عملکرد منطق فازی استفاده گردیده است.
در این تحقیق با به به کارگیری سه معیار ارزش زمین، دسترسی و جذابیت که نماد سه رکن توسعه پایدار هستند، یک مدل اتوماسیون سلولی فازی برای شبیه سازی گسترش کاربری اراضی شهری منطقه قزوین توسعه داده شد. سپس با تنظیم پارامترهای مدل در دوره زمانی 1384-1389، حداکثر میزان انطباق با توسعه های حادث شده در سال 1389 به دست آمد. در حقیقت این مدل با دقتی برابر با 31/94% برمبنای شاخص کاپا و 28/55% برمبنای شاخص سازگاری تنظیم شد که در مقایسه با مدل عامل مبنای ارائه شده با معیارهایی مشابه در این منطقه، دارای نتایج به مراتب مطلوب تری می باشد. ازاین رو با به به کارگیری این مدل بهینه، توسعه شهری سال 1394 شبیه سازی شد که به مقدار شاخص کاپا 73/88% و مقدار شاخص سازگاری 05/39% در پیش بینی مناطق توسعه یافته دست یافت. این نتایج نشانگر کارایی بالای مدل مذکور در حوزه مدل سازی توسعه شهری و تغییرات کاربری اراضی می باشد و بر توانایی مدل اتوماسیون سلولی، منطق فازی و همچنین الگوریتم ژنتیک در شبیه سازی فرآیندهای جغرافیایی پیچیده صحه می گذارد.