بررسی نقاط قوت و ضعف ابزارهای ارزشیابی برنامه سلامت مادران در عرصه مراقبت های بهداشتی اولیه ایران

برنامه سلامت مادران به دلیل تاثیر قابل توجه در سلامت جامعه از برنامه های اصلی در عرصه مراقبتهای بهداشتی اولیه در جهان می باشد. بر این اساس، مطالعه حاضر با هدف بررسی نقاط قوت و ضعف ابزارهای ارزشیابی برنامه سلامت مادران به مورد اجرا درآمد.
مواد و این مطالعه از نوع تطبیقی است که داده های آن به روش مرور اسناد به دست آمد و از طریق ماتریس مقایسه مورد تحلیل قرار گرفت. در آغاز، تعداد 9 ابزار ارزشیابی و یک سامانه مراقبتی از طریق بررسی مستندات مرتبط با ارزشیابی برنامه سلامت مادران شناسایی گردید و سپس از نظر توجه به ابعاد اصلی الگوی جامع ارزشیابی (سیپ) و وجود سنجه های ارزیابی مرتبط با آنها مورد مقایسه قرار گرفتند. در پایان، نقاط قوت و ضعف این ابزارها شناسایی و مورد بحث و بررسی قرار گرفت. نتایج مطالعه حاکی است که ابزارهای مورد بررسی دارای کاستی های قابل توجهی هستند که از اهم موارد می توان به بی توجهی به نیمی از ابعاد اصلی الگوهای رایج ارزشیابی برنامه های بهداشتی و نیز عدم ارائه سنجه های ارزیابی جهت سنجش غالب مولفه های مهم مراقبتی اشاره نمود. کلی گویی، اشاره ناقص به ابعاد ارزشیابی، عدم ارائه سنجه های مناسب و دسته بندی شده و عینی نبودن سنجه ها از دیگر نقاط ضعف عمده این ابزارها است.
بحث و مطالعه حاضر نشان داد که ابزارهای کنونی مورد بررسی به سبب دارا بودن ضعف های اساسی نخواهند توانست منجر به ارتقای کیفیت مراقبت ها و متعاقبا ارتقای دستاوردهای آنها گردند. نتایج مطالعه حاضر می تواند از طریق کمک در ارائه یک الگوی جامع و کارآمد ارزشیابی، در مرتفع نمودن کاستی های شناسایی شده موثر باشد.