کارآیی روش های مختلف تفکیک داده در افزایش دقت و صحت برآورد رسوب معلق ایستگاه ها با استفاده از روش نسبت ها در منحنی سنجه رسوب (مطالعه موردی: بخشی از حوضه آبخیز اترک واقع در استان گلستان)

برآورد رسوب معلق حوضه های دارای آمار و اطلاعات به آسانی امکان پذیر است ولی حوضه های فاقد آمار، روش های دیگری را می طلبد. بر این اساس، روش های تجربی موسوم به منحنی سنجه رسوب یا روابط "دبی- دبی رسوب" ارائه شده است. تحقیق حاضر درصدد ارائه روش های بهتر تفکیک داده و در نهایت تهیه و تدقیق منحنی سنجه رسوب معلق در ایستگاه های هیدرومتری مراوه تپه، هوتن، قازانقایه واقع بر رودخانه اترک در حوضه آبخیز اترک سقلی واقع در استان گلستان است. به منظور افزایش دقت برآورد رسوب از دسته بندی ماهانه، فصلی، کل نمونه ها، دوره خشک و مرطوب و کلاسه بندی دبی همراه با تناوب برازش منحنی سنجه رسوب به روش های برازش تک خطی، برازش تک خطی با تعدیل FAO، برازش ترکیبی (چند خطی) ، روش ترسیمی (حداکثر غلظت) و برازش حد وسط دسته ها بهره گیری شده است. به این منظور، از شاخص های آماری به منظور انتخاب روش برتر استفاده شد. نتایج نشان داد مدل منحنی سنجه رسوب با برازش یک خط برای کل داده ها با اعمال تصحیح FAO در ایستگاه مراوه تپه، روش برازش یک خط در تقسیم بندی داده ها براساس دوره خشک و مرطوب با اعمال تعدیل FAO در ایستگاه قازانقایه و روش برازش یک خط در تقسیم بندی داده ها براساس کلاسه بندی دبی در ایستگاه هوتن در بین مدل های مورد آزمون دارای کم ترین میزان میانگین مربعات خطا بوده و بهترین قابلیت پیش بینی را در برآورد رسوب ایستگاه های مورد مطالعه داراست. براساس روش های منتخب میزان متوسط رسوب ویژه معلق حوضه آبخیز اترک تا محل ایستگاه مراوه تپه، قازانقایه و هوتن به ترتیب برابر 705، 683 و 781 تن در سال در کیلومتر مربع برآورد گردید.