ارزیابی تاثیر خشکسالی بر فراوانی وقوع پدیده گرد و غبار با استفاده از شاخص های SPI ، PNI و ZSI

از مشکلاتی که در چند دهه اخیر در اثر دخالت های بشری و استفاده غیر منطقی از منابع طبیعی و تخریب آن در حال گسترش است پدیده گرد و غبار است. در این پژوهش مطالعه فراوانی پدیده گرد و غبار طی سال های 1378 تا 1392 با استفاده از آمار ایستگاه های سینوپتیک منتخب در استان البرز و قزوین انجام شد که با استخراج کدهای گرد و غبار از داده های هواشناسی، فراوانی سالانه آن به صورت آماری پایش شد. برای مطالعه وضعیت سرعت و جهت بادهای منطقه، گلباد و گلطوفان ایستگاه های کرج و قزوین ترسیم و جهت باد غالب در آن ها مشخص گردید که با توجه به آن معلوم گردید که باد غالب در ایستگاه کرج شمال غربی و در ایستگاه قزوین جنوب شرقی می باشد. بررسی تاثیر خشکسالی بر وقوع پدیده گرد و غبار با استفاده از نمایه های SPI، PNI و ZSI برای مقیاس سالانه صورت گرفت و با نرم افزار SPSS ارزیابی شد. نتایج خشکسالی نشان داد در ایستگاه کرج، سال 1391 خشک ترین سال و مقدار SPI، PNI و ZSI به ترتیب 64/1-، 58 و 39/1- به دست آمد. در ایستگاه قزوین نیز سال 1386 خشک ترین سال و مقدار SPI، PNI و ZSI به ترتیب 34/2-، 50 و 99/1- محاسبه گردید. با بررسی فراوانی سالانه گرد و غبار با توجه به کدهای پدیده 06 و 07 مشخص گردید که در ایستگاه کرج در مجموع 169 روز پدیده گرد و غبار ثبت شده که در سال های 1390 و 1392بیشترین فراوانی وقوع را داشته است. در ایستگاه قزوین نیز در مجموع 115 روز پدیده گرد و غبار رخ داده بود که سال 1389 با 23 روز بیشترین فراوانی وقوع را داشت. با بررسی ارتباط میان خشکسالی و فراوانی روزهای همراه با گرد و غبار در ایستگاه های کرج و قزوین نیز مشخص شد همبستگی معنی داری میان این دو پدیده وجود ندارد.