مقایسه تطبیقی خانه های تک واحدی و آپارتمانی در ایجاد احساس رضایت ساکنان، مورد مطالعاتی: در شهر زنجان

تغییر نوع مسکن از تک خانواری به آپارتمانی و تاثیر آن بر احساس رضایت ساکنان، هدف تحقیق حاضر است. فرضیه تحقیق این است که نوع و کیفیت سکونت گاه در احساس رضایت ساکنان به واسطه عوامل کالبدی، اجتماعی و فردی تاثیرگذار است. در آغاز، به روش تحلیل محتوای متون و با بررسی پیشینه و شناسایی عوامل فردی، اجتماعی، فرهنگی و فیزیکی در ایجاد حس رضایت از مکان سکونت، الگوی نظری پژوهش شکل گرفت. به منظور سنجش رضایت مندی، یک مطالعه میدانی به روش نمونه گیری خوشه ایتصادفی، با همکاری 50 نفر از ساکنان سه محله که خانه تک واحدی خود را به آپارتمان تغییر داده اند، در شهر زنجان انجام شد و با 20 نفر، مصاحبه کیفی صورت گرفت. تحلیل عوامل موثر بر میزان رضایت از نوع مسکن در سه مقیاس (محله، همسایگی و خانه) ، حاکی از ارتباط معنادار بین انگیزه تغییر نوع مسکن و احساس رضایت از خانه است. تغییرات اجتماعی در دو مقیاس کلان (محله) و خرد (خانه) نشان دهنده کاهش احساس رضایت در خانه آپارتمانی است ولی در مقیاس میانی (همسایگی) ، امنیت باعث افزایش رضایت از خانه آپارتمانی شده است. تغییرات فیزیکی آپارتمان نسبت به خانه تک واحدی در مقیاس کلان، باعث افزایش احساس رضایت شده اما در مقیاس میانی، خانه آپارتمانی (به دلیل از دست رفتن کیفیت عرصه نیمه عمومی) رضایت مندی را کاهش داده است. در مقیاس خرد، احساس رضایت از سازمان فضایی خانه تک واحدی و احساس رضایت از مصالح و جزئیات خانه آپارتمانی دیده می شود. نتایج تحقیق نشان می دهد با گرایش روبه رشد گونه آپارتمانی، ارائه الگو ها و طرح های خلاق در مقیاس میانی و خرد ضروری است. در مقیاس کلان، تقویت ارتباط با طبیعت، تامین عرصه های عمومی- خدماتی، پیش بینی کاربری های اجتماعی- فرهنگی با توجه به ترجیحات و شیوه زندگی و در مقیاس میانی، تخصیص فضاهای جمعی چند عملکردی، حفظ سلسله مراتب دسترسی ها با تاکید بر پیاده و در مقیاس خرد، توجه به تنوع فضایی سازگار با شیوه زندگی و تامین اندازه بهینه فضاهای جمعی و خدماتی مسکن توصیه می شود