نقش طراحی فضای بازی در پرورش خلاقیت کودکان

جامعه امروز برای انجام فعالیت های اجتماعی، اقتصادی و سیاسی کشور به تربیت کودکان خلاق نیاز دارد. یکی از عوامل پرورش این امر فراهم آوردن محیطی مناسب برای بازی است. در این راستا ارتباط کودکان با محیط بازی و شرایطی که محیط در حین بازی فراهم می آورد، می تواند آن ها را در جهت پیشرفت رشد فکری و خلاقیت هدایت کند. در این حیطه، پژوهشگران به بازی و اثرات آن بر کودکان پرداخته اند، ولی اندکی از تحقیقات به محیط بازی و تاثیر آن در شکل گیری خلاقیت اشاره داشته اند؛ لذا هدف از تحقیق حاضر، دستیابی به اصول طراحی فضاهای بازی برای کودکان 3 تا 6 ساله (دوره پیش دبستان) با تاکید بر بهره گیری از قابلیتهای محیطی موثر بر ذهن و رفتار کودکان و رویکرد ارتقاء خلاقیت آنان است. در این مقاله سعی بر آن است که ابتدا تعریف جامعی از خلاقیت و کاربرد آن درطراحی های معمارانه با بررسی نکات خلاقانه بیان شود و پس از آشنایی با رشد کودکان در مرحله سنی دوره پیش دبستان، ارتباط طبیعت و خلاقیت کودکان مورد بررسی قرار گیرد. علاوه بر طبیعت که مهم ترین نقش را جهت پرورش خلاقیت در محیط بازی ایفا می کند، به بررسی سایر عوامل ضروری و موثر بر محیط بازی و معیارهای اساسی جهت طراحی مناسب در راستای پیشرفت خلاقیت کودکان پرداخته می شود. با توجه به پژوهش های متعددی که در این زمینه شده است، راهکارهایی جهت طراحی محیط بازی در راستای پرورش خلاقیت کودکان ارائه شده است و جهت تبیین موضوع، پنج نمونه از مراکز کودک در تهران به طور تصادفی انتخاب شده و نتایج به دست آمده از تحلیل های انجام شده در این مراکز، مورد بررسی قرار گرفته است. روش تحقیق براساس مطالعات کتابخانه ای و تحلیل محتوایی پیرامون مبانی نظری پژوهش موردنظر می باشد که با توجه به یافته های نوین در زمینه های روان شناسی محیط1، روان شناسی و طراحی معماری صورت پذیرفته است.