شناسایی توده های مقاوم یولاف وحشی زمستانه (Avena ludoviciana Dur) به علف کش های بازدارنده ACCaseدر مزارع گندم شهرستان گنبدکاووس و تهیه نقشه پراکنش آن ها

به منظور پی جویی توده های یولاف وحشی زمستانه (. Avena ludoviciana Dur) مقاوم به علف کش های کلودینافوپ-پروپارژیل، دایکلوفوپ متیل و فنوکساپروپ پی اتیل در مزارع گندم شهرستان گنبدکاووس، آزمایش هایی در سال 1393 در دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان بر روی 115 توده یولاف وحشی زمستانه مشکوک به مقاومت انجام شد. از روش زیست سنجی بذر در پتری دیش برای تعیین توده های مقاوم به بازدارنده های استیل کوآنزیم آکربوکسیلاز (ACCase) استفاده شد. که شامل اعمال غلظت تفکیک کننده، غربال توده ها توسط غلظت تفکیک کننده و آزمون غلظت-پاسخ برای توده های مقاوم بود. بر این اساس به ترتیب 48، 27 و 21 توده به علف کش های کلودینافوپ پروپارژیل، دایکلوفوپ متیل و فنوکساپروپ پی اتیل + مفن پایردی اتیل مقاوم بودند. توده های مقاوم، شاخص درجه مقاومت متفاوتی به علف کش های مورد آزمون نشان دادند. بر اساس مقادیر EC50، توده 74 با شاخص درجه مقاومت 99/1 کمترین و توده 6 با شاخص درجه مقاومت 42/31 بیشترین میزان مقاومت به علف کش کلودینافوپ-پروپارژیل را دارا بودند. همچنین برای علف کش دایکلوفوپ متیل، مقادیرEC50 از 88/2 برای توده 103 با شاخص مقاومت 34/1 تا 02/16 برای توده 91 با شاخص درجه مقاومت 45/7 متفاوت بود. همچنین مقدار EC50برآورد شده به علف کش فنوکساپروپپیاتیل + مفن پایردی اتیل از 124/0 برای توده 20 با شاخص مقاومت 06/1 تا 86/0 برای توده 6 با شاخص درجه مقاومت 35/7 متغیر بود. بررسی نقشه پراکنش توده های مقاوم حاکی از پراکنش یکنواخت این توده ها در سطح شهرستان گنبدکاووس بود. وجود مقاومت عرضی در بعضی از توده های جمع آوری شده به علف کش های مورد بررسی نیز اثبات گردید. نتایج این تحقیق می تواند جهت اجرای برنامه های صحیح در مدیریت علف های هرز مقاوم به علف کش و ممانعت از توسعه این گیاهان به سایر مناطق مورد استفاده قرار گیرد.