بررسی نظارت بر عملکرد کارگزاران (مسئولان نظامی و انتظامی) در نهج البلاغه

از دیدگاه اسلام «نظارت» جایگاه مهمی در امور فردی و اجتماعی دارد. نظارت دارای انواع متعدد درونی (خودکنترلی) و بیرونی (دگرکنترلی) است. نظارت بیرونی به نظارت مردمی- حکومتی و نظارت حکومتی به درون سازمانی و برون سازمانی تقسیم می شود. نظارت یکی از مسائل مهمی است که تاکنون بر اساس دیدگاه ها و رویکردها و از زوایای مختلفی موردبررسی قرارگرفته است و ضرورت دارد که این موضوع از منظر منابع دینی نیز موردبررسی قرار گیرد. تحقیق حاضر بر همین اساس شکل گرفته و چگونگی نظارت بر عملکرد کارگزاران (مسئولان نظامی و انتظامی) در نهج البلاغه را بررسی و تحلیل کرده است. روش تحقیق: این مقاله با روش توصیفی-تحلیلی، اهمیت و بر اساس رهیافت ها و راهبردهای روش شناسی تحلیلی و با استناد به نامه ها و خطبه های نهج البلاغه و کتب تفسیری ویژگی های حکومتی امام علی (ع) انجام شده است. یافته ها و نتیجه گیری: نتایج تحقیق نه تنها زوایای مختلفی از سیره آن امام بزرگوار را به عنوان یک کارگزار دینی آشکار ساخت بلکه نشان داد که مولای متقیان علی (ع) از معدود رهبرانی است که ضمن ارائه راهکار های عملی به مسئولان نظامی و انتظامی بر مبنای آموزه های وحی الهی و سیره و سنت رسول الله (ص) ، از طریق دریافت گزارش ها و اطلاعات که برگرفته از نظارت شبکه ای، سیستمی، چندلایه و فراگیر بوده است با جدیت و سرعت، به تحلیل آن ها می پرداخت و پس از اطمینان از صحت وسقم قضایا، بی درنگ اقدام به اتخاذ تصمیمات قاطع می کرد. تقویت و اشاعه فرهنگ خودنظارتی مسئولان، ترغیب مسئولان به حمایت از طرح های نظارتی، بازنگری در ساختارهای نظارتی و ایجاد هماهنگی های لازم بین بخش های نظارتی، نظارت مستمر بر امور مسئولان نظامی و انتظامی از ضروریات نظارت بر عملکرد کارگزاران (مسئولان نظامی و انتظامی) است.