اثر کود پتاسیم به همراه قارچ Piriformospora indica و باکتری Pantoea ananatis بر عملکرد، اجزای عملکرد و جذب پتاسیم در برنج رقم طارم محلی

برنج به عنوان یک غله مهم در رژیم غذایی بسیاری از مردم جهان و ایران اهمیت دارد. همچنین، مصرف بی رویه کودهای شیمیایی در مزارع برنج نیز موجب بروز مشکلات زیست محیطی شده که استفاده از کودهای زیستی به عنوان جایگزینی مناسب برای تولید محصول سالم به همراه کاهش مخاطرات محیطی از اهمیت بسزایی برخوردار است. بنابراین، به منظور ارزیابی باکتری Pantoea ananatis و قارچ اندوفیت Piriformospora indica بر عملکرد، اجزای عملکرد و جذب پتاسیم برنج (رقم ’طارم محلی‘) ، پژوهشی در مزرعه واقع در شهرستان جویبار در سال 1395 انجام شد. آزمایش به صورت کرت های خردشده در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار اجرا گردید. تیمارها شامل چهار سطح کود سولفات پتاسیم (صفر، 60، 120 و 180 کیلوگرم در هکتار) به عنوان کرت اصلی و تلقیح در چهار سطح عدم تلقیح ریشه برنج به عنوان تیمار شاهد، تلقیح با باکتری، تلقیح با قارچ و تلقیح توام با باکتری و قارچ به عنوان کرت فرعی بودند. طبق نتایج، اثرات اصلی بر صفاتی از قبیل تعداد خوشه در کپه، طول خوشه، تعداد خوشه چه پر در خوشه، تعداد خوشه چه پوک در خوشه، عملکرد شلتوک، عملکرد زیستی، شاخص برداشت و جذب پتاسیم دانه معنی دار و اثر متقابل تیمارها نیز در برخی صفات مورد مطالعه معنی دار بود. تلقیح توام با باکتری و قارچ به عنوان بهترین تیمار، موجب افزایش معنی دار تعداد خوشه در کپه، طول خوشه، تعداد خوشه چه پر در خوشه، عملکرد شلتوک، عملکرد زیستی، شاخص برداشت و جذب پتاسیم دانه به ترتیب 52/4، 65/4، 7/15، 4/19، 85/6، 7/11 و 1/22 درصد و کاهش تعداد خوشه چه پوک در خوشه به مقدار 8/41 درصد نسبت به شاهد شد. همچنین، با مصرف کود پتاسیم از صفر تا 180 کیلوگرم در هکتار مقدار تمامی صفات فوق به جزء تعداد خوشه چه پوک در خوشه افزایش یافت. در مجموع، طبق نتایج تجزیه رگرسیون تلقیح توام باکتری و قارچ علاوه بر کاهش مصرف کود پتاسیم به مقدار 5/55 کیلوگرم در هکتار (40 درصد) ، عملکرد شلتوک را به میزان 790 کیلوگرم در هکتار (6/18 درصد) نسبت به شاهد افزایش داد که از آن می توان به خوبی در زراعت پایدار برنج استفاده کرد.